Ευλογιά των πιθήκων: Για ποιους πολίτες εξετάζει εμβολιασμό η Εθνική Επιτροπή

Έχει αποκλειστεί για την ώρα ο μαζικός εμβολιασμός του πληθυσμού – Πόσο αποτελεσματικό είναι  το σκεύασμα κατά της ευλογιάς –  Πώς μεταδίδεται η ασθένεια – «Να μη στιγματίζουμε ασθενείς, δεν είναι σεξουαλικά μεταδιδόμενη νόσος», λέει ο Μόσιαλος

Με βασικό θέμα διαφορετικό από τον κορωνοϊό, που μονοπωλεί τις συνεδριάσεις της επί πολλούς μήνες, προγραμματίστηκε η σημερινή εβδομαδιαία συνάντηση των μελών της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμού. Στο επίκεντρο θα βρίσκεται και πάλι ένα λοιμώδες μεταδοτικό νόσημα, η ευλογιά των πιθήκων, που έχει προκαλέσει ανησυχία παγκοσμίως και κινητοποίησε τους αρμόδιους υγειονομικούς φορείς μετά την ταχύτητα εξάπλωσής του.

Το ενδεχόμενο του εμβολιασμού κατά περίπτωση έναντι της νόσου θα εξεταστεί από τους ειδικούς, αφού εκτιμηθεί η σχέση κινδύνου-οφέλους από τη χορήγηση του εμβολίου, κατά τις πρόσφατες συστάσεις του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC). Σύμφωνα με πληροφορίες, θα συζητηθεί από την Επιτροπή ο εμβολιασμός των ατόμων που ανήκουν στις στενές επαφές επιβεβαιωμένου κρούσματος, στους οποίους θα περιλαμβάνονται και οι υγειονομικοί.

Ωστόσο, έχει αποκλειστεί σε αυτή τη φάση τουλάχιστον, που η επιδημιολογική επιτήρηση δεν δείχνει υψηλή μολυσματικότητα του ιού, ο μαζικός εμβολιασμός του πληθυσμού. Θα υιοθετηθεί η σύσταση για αυστηρή απομόνωση των ασθενών αλλά και για την εγρήγορση όσων είναι στενές επαφές κρουσμάτων ευλογιάς των πιθήκων για 21 ημέρες μετά την τελευταία έκθεσή τους σε άτομο που έχει μολυνθεί.

Σε ό,τι αφορά τον εμβολιασμό με το σκεύασμα κατά της ευλογιάς πιστεύεται ότι είναι εξαιρετικά αποτελεσματικός και στην πρόληψη της ευλογιάς των πιθήκων, αλλά επειδή η ευλογιά έχει εξαλειφθεί περισσότερα από 40 χρόνια, τα εμβόλια πρώτης γενιάς δεν είναι πλέον διαθέσιμα.

Ένα νεότερο εμβόλιο που αναπτύχθηκε από τη Bavarian Nordic για την πρόληψη της ευλογιάς και της ευλογιάς των πιθήκων έχει εγκριθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τις ΗΠΑ και τον Καναδά (με τις εμπορικές ονομασίες Imvanex, Jynneos και Imvamune), ενώ αντιιικά φάρμακα είναι επίσης υπό κλινική δοκιμή.

Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) αποσαφηνίζει πως η ευλογιά των πιθήκων μπορεί να μεταδοθεί μέσω του αναπνευστικού συστήματος κατόπιν εισπνοής μεγάλου μεγέθους σταγονιδίων και μέσω επαφής με δερματικές βλάβες πάσχοντος ή μολυσμένα υλικά (π.χ. κλινοσκεπάσματα ή πετσέτες που έχει χρησιμοποιήσει ασθενής. Μετάδοση καταγράφεται, επίσης, μέσω της επαφής με άγρια ζώα, συνήθως πρωτεύοντα και τρωκτικά, όπως αρουραίοι, ποντίκια και σκίουροι ή ακόμα και με ζώα συντροφιάς που έχουν μολυνθεί από τα προηγούμενα.

Το ύποπτο κρούσμα ευλογιάς των πιθήκων που καταγράφηκε το περασμένο Σάββατο και στη χώρα μας σήμανε επισήμως και τον εγχώριο συναγερμό για το λοιμώδες νόσημα που μέχρι τώρα ήταν ενδημικό στην Αφρική. Η επιβεβαίωση ότι ο 29χρονος αλλοδαπός τουρίστας νοσεί τελικά με ανεμοβλογιά έγινε δεκτή με ανακούφιση από τις υγειονομικές αρχές, ωστόσο ουδείς αποκλείει ότι η Ελλάδα δεν θα αποτελέσει κρίκο στην αλυσίδα των εννέα ευρωπαϊκών χωρών όπου καταγράφηκαν 67 κρούσματα το τελευταίο 15νθήμερο.

Η χθεσινή έκθεση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) για την αξιολόγηση του κινδύνου από την ευλογιά των πιθήκων χαράσσει το πλαίσιο στο οποίο πρέπει να κινηθούν οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΕΟΧ. Συγκεκριμένα, καλούνται να επικεντρωθούν στον έγκαιρο εντοπισμό, τη διαχείριση και την αναφορά νέων κρουσμάτων ευλογιάς των πιθήκων αλλά και στον εντοπισμό των επαφών τους.

Οι χώρες θα πρέπει επίσης να ενημερώσουν τους μηχανισμούς ανίχνευσης, πχ η Ελλάδα τον σχετικό μηχανισμό στον ΕΟΔΥ και την Πολιτική Προστασία, τη διαγνωστική ικανότητα για τους ιούς orthopox και να επανεξετάσουν τη διαθεσιμότητα εμβολίων κατά της ευλογιάς, αντιικών φαρμάκων και ατομικού προστατευτικού εξοπλισμού για επαγγελματίες υγείας.

Το σενάριο της εξάπλωσης της ευλογιάς των πιθήκων στο γενικό πληθυσμό δεν συγκεντρώνει προς το παρόν πολλές πιθανότητες κατά τους ειδικούς του ECDC. «Οι περισσότερες από τις τρέχουσες περιπτώσεις έχουν εμφανιστεί με ήπια συμπτώματα και για τον ευρύτερο πληθυσμό η πιθανότητα εξάπλωσης είναι πολύ χαμηλή», δήλωσε η διευθύντρια του ECDC, Άντρεα Αμόν. «Ωστόσο, η πιθανότητα περαιτέρω εξάπλωσης του ιού μέσω της στενής επαφής, για παράδειγμα κατά τη διάρκεια σεξουαλικών δραστηριοτήτων μεταξύ ατόμων με πολλαπλούς σεξουαλικούς συντρόφους, θεωρείται υψηλή», συμπλήρωσε.

Επιπλέον, το ECDC διευκρίνισε πως ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων μπορεί να προκαλέσει σοβαρή ασθένεια σε ορισμένες ομάδες πληθυσμού, όπως είναι τα παιδιά μικρής ηλικίας, οι έγκυες, και ανοσοκατασταλμένα άτομα.

Υπό τις εξελίξεις αυτές οι επιστήμονες του Κέντρου συστήνουν στα άτομα που νοσούν επιβεβαιωμένα με ευλογιά των πιθήκων να παραμένουν απομονωμένα έως ότου υποχωρήσουν τα εξανθήματα τους, υπογραμμίζοντας πως πρέπει να αποφεύγουν επαφές με ανοσοκατασταλμένα άτομα και κατοικίδια. Παράλληλα, θα πρέπει να απέχουν από τη σεξουαλική δραστηριότητα. Υπογραμμίζουν δε, πως οι περισσότερες περιπτώσεις μπορούν να παραμείνουν στο σπίτι με υποστηρικτική φροντίδα. Αναφορικά με τις στενές επαφές προτείνουν τα άτομα να παρακολουθούν την εξέλιξη της υγείας τους, με έμφαση σε ύποπτα συμπτώματα, για 21 ημέρες.