Φυσικό αέριο και πυρηνική ενέργεια φέρνουν πιο κοντά Ελλάδα και Βουλγαρία

Πιο κοντά έφερε την Ελλάδα και τη Βουλγαρία η ενεργειακή κρίση, καθώς οι δύο χώρες αναπτύσσουν πολύπλευρη συνεργασία για την από κοινού επίτευξη της ενεργειακής τους αυτονομίας.

Η ολοκλήρωση της κατασκευής του αγωγού IGB που αναμένεται το καλοκαίρι του 2022, η επέκταση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Βουλγαρίας και η συζήτηση για συνεργασία στην πυρηνική ενέργεια είναι οι τρεις άξονες μιας ενεργειακής στρατηγικής προσέγγισης των δύο χωρών. 

Ολοκληρώνεται ο IGB

Η κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου μεταξύ της Βουλγαρίας και της Ελλάδας θα ολοκληρωθεί στα τέλη του Ιουνίου, συμβάλλοντας στη διαφοροποίηση των πηγών εφοδιασμού της γειτονικής χώρας, σε μια εποχή που η απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο είναι προτεραιότητα.

Η Βουλγαρία, όπου η ετήσια κατανάλωση φυσικού αερίου είναι περίπου 3 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm), έχει υπογράψει συμφωνία για την παραλαβή 1 bcm αζερικού φυσικού αερίου, αλλά μπορεί να εκμεταλλευτεί πλήρως τη σύμβαση μόνο όταν ένας νέος αγωγός φυσικού αερίου με την Ελλάδα τεθεί σε λειτουργία αργότερα φέτος.

Σημειώνεται ότι η Βουλγαρία υποστηρίζει την ιδέα μιας κοινής σύμβασης προμήθειας φυσικού αερίου για την ΕΕ, η οποία θα μπορούσε να εξαλείψει τον ανταγωνισμό μεταξύ των κρατών μελών και να αποφέρει καλύτερες τιμές λόγω των υψηλότερων ποσοτήτων.

Σημειώνεται ότι παρά τις καθυστερήσεις λόγω Covid οι εργασίες του έργου τους τελευταίους τρεις μήνες προχώρησαν όσο όλο το προηγούμενο έτος.

«Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό έργο σε κρίσιμους καιρούς, με τις γεωπολιτικές εξελίξεις να ασκούν πολλές πιέσεις στον τομέα της ενέργειας», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Αλεξάντερ Νικόλοφ, υπουργός Ενέργειας της Βουλγαρίας, υπογραμμίζοντας πως η ολοκλήρωση του έργου θα αυξήσει σημαντικά τη γεωπολιτική σημασία της περιοχής και θα βοηθήσει στη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας.

«Μια νέα εποχή αρχίζει στη συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας από τον τομέα της ενέργειας για το καλό των δύο λαών μας», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Κώστας Σκρέκας χθες, κατά την ξενάγηση της βουλγαρικής αντιπροσωπείας υπό τον πρωθυπουργό Πέτκοφ από στελέχη της κατασκευάστριας εταιρείας AVAX.

Συνεργασία και στα πυρηνικά

Εδώ και λίγες εβδομάδες ξεκίνησε η συζήτηση για πιθανό ενδιαφέρον της Ελλάδας να εισάγει διασφαλισμένες ποσότητες ρεύματος από τη νέα επένδυση επέκτασης του πυρηνικού εργοστασίου στο Κοζλοντούι που ετοιμάζει η κρατική εταιρεία ηλεκτροπαραγωγής από πυρηνική ενέργεια.

Οι ίδιες πηγές θέλουν την ελληνική πλευρά να συζητά θετικά ένα τέτοιο ενδεχόμενο, ωστόσο, επιφυλασσόμενη για τη διερεύνηση τεχνικών και νομικών πτυχών του θέματος. Η συνεργασία Ελλάδας-Βουλγαρίας στην πυρηνική ενέργεια βρίσκεται μεταξύ των σεναρίων που επεξεργάζεται η ελληνική κυβέρνηση προκειμένου να διασφαλίσει μακροπρόθεσμα την αγορά φθηνής ηλεκτρικής ενέργειας.

Η δυνατότητα εισαγωγής ρεύματος υπάρχει μόνο εφόσον συμφωνήσει εγχώρια εταιρεία ηλεκτροπαραγωγής με τον αντίστοιχο φορέα της Βουλγαρίας που διαχειρίζεται τα πυρηνικά εργοστάσια. Κι αυτό μπορεί να γίνει, εξηγούν οι ίδιοι κύκλοι, με πολυετές διμερές συμβόλαιο (PPA).

Το σχέδιο προέκυψε με δεδομένο το ενδιαφέρον της Βουλγαρίας να προχωρήσει σε επέκταση του υφιστάμενου πυρηνικού σταθμού στο Κοζλοντούι και τη δυνατότητα να συνάψει μακροπρόθεσμη συμφωνία (διμερή συμβόλαια) σε ανταγωνιστικές τιμές προκειμένου να διοχετεύει την πρόσθετη παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Μεταξύ των υποψήφιων «προορισμών» είναι και η Ελλάδα.

«Πρόκειται για μια πρόταση που βρίσκεται και επίσημα στο τραπέζι, ωστόσο, παραμένει σε αρχικό στάδιο με τις συζητήσεις να έχουν μόλις ξεκινήσει», ανέφερε σχετικά ο κ. Σκρέκας.

Να σημειώσουμε ότι ήδη η Ελλάδα εισάγει περί τις 2-4 TWh ηλεκτρικής ενέργειας ετησίως, μέρος της οποίας παράγεται από τον υφιστάμενο πυρηνικό σταθμό της Βουλγαρίας.

Ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Βουλγαρίας

Ο ΑΔΜΗΕ έχει σε εξέλιξη έργο για την αναβάθμιση των γραμμών μεταφοράς της Ελλάδας με τη Βουλγαρία. Με τη νέα διασύνδεση, η μεταφορική ικανότητα στα σύνορα των δύο χωρών αυξάνεται σημαντικά και αναμένεται να ανέλθει σε 800 MW (Μεγαβάτ) για την κατεύθυνση από την Ελλάδα προς τη Βουλγαρία και σε 1.350 MW για την κατεύθυνση από τη Βουλγαρία προς την Ελλάδα.

Το έργο αφορά στην υλοποίηση δεύτερης διασυνδετικής γραμμής μεταξύ των Συστημάτων της Ελλάδας και της Βουλγαρίας που θα πραγματοποιηθεί με εναέρια διασυνδετική Γ.Μ. 400 kV μεταξύ του ΚΥΤ Ν. Σάντας και του Υποσταθμού Maritsa East.

Η γραμμή θα διαθέτει ονομαστική μεταφορική ικανότητα 2000 MVA και θα έχει συνολικό μήκος 151 km περίπου, από τα οποία 30 km περίπου ανήκουν στην ελληνική επικράτεια και 121 km περίπου στη βουλγαρική επικράτεια.

Η νέα διασυνδετική γραμμή 400 kV Ελλάδας – Βουλγαρίας αποτελεί σημαντικό έργο πανευρωπαϊκού ενδιαφέροντος.

Το έργο περιλαμβάνεται στο Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης (TYNDP) του ENTSO-E από το 2012 και αποτελεί υποέργο του cluster 142:CSE4 το οποίο περιλαμβάνει επιπλέον τρεις (3) Γ.Μ. 400 kV εντός της Βουλγαρικής Επικράτειας, με κοινό σημείο τον Υποσταθμό Maritsa East 1.

Η κατασκευή στην πλευρά της Βουλγαρίας, η οποία έχει αναλογικά και το μεγαλύτερο τμήμα της Γραμμής Μεταφοράς στην επικράτειά της, ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2020.