Οι νέες φορολογικές παρεμβάσεις που δρομολογεί το υπουργείο Οικονομικών, μετά τη μείωση στον ΕΝΦΙΑ

Ωθηση στη δυναμική που αναπτύσσεται στην αγορά ακινήτων επιχειρεί να δώσει το υπουργείο Οικονομικών με νέες φορολογικές παρεμβάσεις, μετά τη μείωση στον ΕΝΦΙΑ.

Σε αυτό το πλαίσιο το οικονομικό επιτελείο προσανατολίζεται να παρατείνει για άλλα δύο έτη το «πάγωμα» του ΦΠΑ 24% σε όλα τα νεόδμητα ακίνητα και μετά την 31η Δεκεμβρίου 2022 που λήγει κανονικά το μέτρο, να επεκτείνει για ένα έτος ακόμα την έκπτωση για τις ανακαινίσεις κατοικιών που επίσης λήγει στο τέλος του έτους, αλλά και να κάνει πιο εύκολο το πλαίσιο των ηλεκτρονικών μεταβιβάσεων, με πρώτο μέλημα την κατάργηση της βεβαίωσης περί μη οφειλής Τέλους Ακίνητης Περιουσίας.

Όπως εκτιμάται, η επίπτωση της αναζωογόνησης της αγοράς ακινήτων επί του ρυθμού μεγέθυνσης της οικονομίας αναμένεται να είναι ισχυρή μέσω των επενδύσεων σε κατοικίες, οι οποίες καταγράφουν αύξηση. Αν και ανακάμπτουν, απέχουν σημαντικά από τα επίπεδα του 2007 όπου έφταναν το 11% του ΑΕΠ. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, οι επενδύσεις σε κατοικίες συνέχισαν να ενισχύονται το εννεάμηνο του 2021, με σημαντικά υψηλό ετήσιο ρυθμό (34,7%) έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2020 (19,3%), ωστόσο παρέμειναν σε χαμηλό επίπεδο ως ποσοστό του ΑΕΠ (1,4%).

Τρεις παρεμβάσεις

 Σε αυτές τις συνθήκες, στο υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζονται να προχωρήσουν στις ακόλουθες παρεμβάσεις:

1. Παράταση στο μέτρο της αναστολής του ΦΠΑ στα νεόδμητα ακίνητα έως και το τέλος του 2024 ώστε να επενδύσουν ακόμα περισσότεροι στα ακίνητα. Επισημαίνεται ότι το μέτρο, το οποίο τέθηκε σε εφαρμογή από τις αρχές του 2020, αφορά τόσο τα νεόδμητα ακίνητα όσο ακόμη και σε αδιάθετα από το 2006, οπότε και υιοθετήθηκε η επιβολή ΦΠΑ στα ακίνητα.Ο ΦΠΑ 24% επιβλήθηκε στις αγοραπωλησίες ακινήτων το 2006 και αφορούσε ακίνητα με άδεια οικοδομής από την 1η Ιανουαρίου 2006 και μετά, με εξαίρεση την αγορά πρώτης κατοικίας. Η κυβέρνηση το 2019 αποφάσισε την αναστολή του ΦΠΑ από την 1η Ιανουαρίου 2020 έως και τις 31 Δεκεμβρίου 2022, η οποία περιλαμβάνει τόσο περιπτώσεις νέων αδειών όσο και παλιές άδειες που εκδόθηκαν από 1η Ιανουαρίου 2006.

Το ισχύον νομοθετικό καθεστώς προβλέπει ότι «με αίτηση του υποκειμένου στον φόρο, κατασκευαστή οικοδομών προς πώληση, αναστέλλεται, υποχρεωτικά μέχρι τις 31.12.2022, η εφαρμογή του Φ.Π.Α. στα ακίνητα και επιβάλλεται φόρος μεταβίβασης ακινήτων. Η αναστολή αφορά το σύνολο των αδιάθετων παραπάνω ακινήτων του υποκειμένου. Μαζί με την αίτηση ο υποκείμενος υποβάλλει κατάσταση με τα αδιάθετα ακίνητα και το ποσό του φόρου που αντιστοιχεί στο κάθε ακίνητο προς διακανονισμό».

Επίσης η απαλλαγή ισχύει και στην περίπτωση της αντιπαροχής όταν ο κατασκευαστής που υπόκειται στον φόρο έχει υπαχθεί σε καθεστώς αναστολής του ΦΠΑ, καθώς η σχετική διάταξη ορίζει ότι «ειδικά για τις περιπτώσεις αντιπαροχής, η εργολαβία του υποκειμένου στο φόρο κατασκευαστή οικοδομών προς πώληση προς τον οικοπεδούχο, δεν υπάγεται στο φόρο όταν ο υποκείμενος κατασκευαστής έχει υπαχθεί σε καθεστώς αναστολής του φόρου».

2. Επέκταση για ακόμη έναν χρόνο της ρύθμισης για όσους προχωρήσουν σε ανακαίνιση ακινήτων. Σύμφωνα με την ισχύουσα ρύθμιση, οι δαπάνες που θα πραγματοποιήσουν κατά το χρονικό διάστημα από την 1η-1-2020 μέχρι και την 31η-12-2022 οι ιδιοκτήτες κατοικιών και λοιπών κτιρίων για να εξοφλήσουν αμοιβές παροχής υπηρεσιών που σχετίζονται με την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση των ακινήτων τους, θα μειώνουν σε ποσοστό 40% του ύψους τους τον φόρο εισοδήματος των ιδιοκτητών για τα επόμενα τέσσερα έτη. Δηλαδή, το 40% του ποσού των δαπανών που θα έχουν πραγματοποιηθεί σε κάθε ένα από τα έτη 2020, 2021 και 2022 θα κατανέμεται ισόποσα στα εκάστοτε 4 επόμενα έτη και θα μειώνει τον φόρο εισοδήματος που θα βεβαιώνεται σε βάρος του ιδιοκτήτη σε κάθε ένα από τα 4 αυτά επόμενα έτη. Προϋποθέσεις για να ισχύσει, εξάλλου, η έκπτωση του 40% των δαπανών για αμοιβές εργασιών ενεργειακής, λειτουργικής και αισθητικής αναβάθμισης κτιρίων από το φόρο εισοδήματος του ιδιοκτήτη κατά τα επόμενα 4 έτη είναι:

• τα κτίρια για τα οποία πραγματοποιούνται οι δαπάνες να μην έχουν ήδη ενταχθεί ή να μην πρόκειται να ενταχθούν σε πρόγραμμα αναβάθμισης κτιρίων,
• οι δαπάνες να αποδεικνύονται με νόμιμα παραστατικά δηλαδή με αποδείξεις λιανικών συναλλαγών ή με τιμολόγια παροχής υπηρεσιών,
• οι δαπάνες να έχουν εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, δηλαδή με πιστωτικές ή χρεωστικές ή προπληρωμένες κάρτες ή μέσω e-banking.

3. Γίνονται ακόμα πιο γρήγορες και εύκολες οι μεταβιβάσεις ακινήτων. Σε αυτήν την κατεύθυνση το πρώτο βήμα θα γίνει με την κατάργηση της βεβαίωσης του Τέλους Ακίνητης Περιουσίας. Πρόκειται για ένα σύνθετο πρόβλημα που θέτει τροχοπέδη στις επενδύσεις σε ακίνητα, αφού για να τη λάβουν οι φορολογούμενοι είναι υποχρεωμένοι να περιμένουν ακόμη από έναν έως και εννέα μήνες -για τις πιο δύσκολες περιπτώσεις- με αποτέλεσμα να καθυστερεί η σύναψη και υπογραφή συμβολαίων. Ταυτόχρονα, μέχρι το τέλος του έτους οι δηλώσεις φόρου κληρονομιάς και οι δηλώσεις φόρου γονικών παροχών και δωρεών οι οποίες υποβάλλονται σήμερα χειρόγραφα στις ΔΟΥ, θα γίνονται ηλεκτρονικά.