Πόλεμος στην Ουκρανία: Κυβερνοεπιθέσεις και πόλεμος προπαγάνδας

ΚΙΕΒΟ. Παράλληλα με τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, ένας άλλου τύπου πόλεμος διεξαγόταν χθες όλη μέρα μέσα από αμοιβαίες κυβερνοεπιθέσεις αλλά και μια ανελέητη εκστρατεία προπαγάνδας εκ μέρους της Μόσχας. Οι ιστοσελίδες των Oυκρανικών Yπουργείων Άμυνας, Εξωτερικών και Εσωτερικών ήταν είτε μη προσβάσιμες είτε υπερβολικά αργές έπειτα από ένα κύμα επιθέσεων από Ρώσους χάκερ. Ερευνητές ειδικευμένοι στην κυβερνοασφάλεια κατήγγειλαν εξάλλου ότι άγνωστοι δράστες μόλυναν εκατοντάδες υπολογιστές με κακόβουλο λογισμικό, ορισμένους ακόμη και στη Λετονία και στη Λιθουανία.

Ουκρανοί αξιωματούχοι ανέμεναν ότι τέτοιου είδους επιθέσεις είτε θα προηγηθούν είτε θα συνοδεύσουν τη ρωσική εισβολή καθαυτή. «Η Ρωσία πιθανότατα σχεδίαζε αυτή τη συντονισμένη εκστρατεία μήνες τώρα, έτσι είναι δύσκολο να πει κανείς πόσοι οργανισμοί ή υπηρεσίες διεμβολίστηκαν από χάκερ ενόψει των επιθέσεων», σχολίασε ο Τσέστερ Βισνιέφσκι της εταιρείας κυβερνοασφάλειας Sophos. Ούτε όμως η αντίπαλη πλευρά έμεινε με σταυρωμένα χέρια. Για αρκετή ώρα χθες είχαν «πέσει» τόσο η ιστοσελίδα του Κρεμλίνου όσο και τα περισσότερα ρωσικά κυβερνητικά sites, καθώς και αυτό της Δούμας. Άγνωστο παρέμενε κατά πόσον έπεσαν θύματα κυβερνοεπίθεσης από το εσωτερικό της Ρωσίας, ενδεχομένως από ακτιβιστές που αντιτίθενται στον πόλεμο του Βλαντιμίρ Πούτιν, ή από κάποια άλλη δυτική χώρα. Αργά χθες το βράδυ έγινε γνωστό ότι μεταξύ των κυρώσεων που προτάθηκαν στον Τζο Μπάιντεν από τους συμβούλους του ήταν γενικευμένες κυβερνοεπιθέσεις κατά της Ρωσίας, που θα μπορούσαν να πλήξουν σοβαρά τη στρατιωτική μηχανή της και τη δυνατότητά της να συνεχίσει τις επιχειρήσεις στην Ουκρανία.

Την ίδια στιγμή, κλιμακώνεται ο πόλεμος προπαγάνδας και παραπληροφόρησης που έχει εξαπολύσει η Μόσχα προκειμένου να νομιμοποιήσει την εισβολή στην Ουκρανία. Ειδικοί σε θέματα fake news θεωρούσαν βέβαιο ότι το ψεύτικο αφήγημα θα οικοδομηθεί πάνω σε πλαστές ειδήσεις και οπτικό υλικό, καθώς εντείνονται οι διεθνείς πιέσεις και αυξάνεται η δυσφορία για τις επιχειρήσεις στο εσωτερικό της Ρωσίας. «Πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι», σχολίασε η Τζέιν Λιτβινένκο, ερευνήτρια στο Κέντρο ΜΜΕ και Πολιτικής Επιστήμης στο Χάρβαρντ. «Είναι πιθανό να επιχειρήσουν να δημιουργήσουν την αίσθηση ότι η Ουκρανία δεν αντιστέκεται, ενώ το κάνει. Παράλληλα θα προσπαθήσουν να εκμεταλλευθούν την άγνοια του δυτικού κοινού ειδικά, που δεν παρακολουθούσε με ιδιαίτερη προσοχή έναν πόλεμο που βρισκόταν σε εξέλιξη οκτώ χρόνια».

Κάποια βίντεο που διακινήθηκαν από την ουκρανική πλευρά φαίνεται ότι είναι ανακυκλωμένα από άλλες συγκρούσεις: μια επιβεβαιωμένη σελίδα του ουκρανικού στρατού στο Facebook πόσταρε εικόνες από συγκρούσεις στη Συρία το 2020. Από την πλευρά της, η Μόσχα απομακρύνθηκε τις τελευταίες μέρες από τους ισχυρισμούς της περί νατοϊκής αγριότητας και Ουκρανών ναζιστών τους οποίους καλείται να εξουδετερώσει και επικεντρώθηκε σε βίντεο που δικαιολογούν τη χθεσινή εισβολή.