Οι ονειρικές «Λευκές Νύχτες» του Ντοστογιέφσκι έρχονται στο θέατρο Άνεσις

Ένα έργο-εγκώμιο στη φιλία και την αγάπη, με φόντο τις ονειρικές λευκές νύχτες της Αγίας Πετρούπολης, ανεβαίνει στο θέατρο Μικρό Άνεσις, με πρωταγωνιστές τον Κωνσταντίνο Ασπιώτη και την Αλεξάνδρα Αϊδίνη.

Η νύχτα ήταν υπέροχη! Ήταν από αυτές τις νύχτες που μόνο όταν είμαστε νέοι μπορούν να υπάρξουν! Ο ουρανός ήταν τόσο γεμάτος άστρα, τόσο φωτεινός, που κοιτάζοντάς τον, αναρωτιόσουνα, είναι δυνατόν να ζούνε κάτω από έναν τέτοιον ουρανό άνθρωποι κακοί και γκρινιάρηδες; Γύριζα από τη βόλτα μου στην πόλη πολύ αργά και το ρολόι είχε χτυπήσει κιόλας δέκα. Ο δρόμος για το σπίτι μου ήταν από την προκυμαία ενός καναλιού, όπου τέτοια ώρα δεν συναντάς ψυχή. Περπατούσα και τραγουδούσα, πάντα το κάνω αυτό όταν νιώθω ευτυχισμένος, πάντα σιγομουρμουρίζω κάτι από μέσα μου, όπως ο κάθε ευτυχισμένος άνθρωπος όταν δεν έχει φίλους, ούτε γνωστούς και που στις χαρούμενες στιγμές του δεν έχει απολύτως κανέναν για να μοιραστεί τη χαρά του. Κι όπως περπατούσα έτσι και ονειροπολούσα, ξαφνικά…»

Έτσι ξεκινά η αριστοτεχνική νουβέλα-σπουδή πάνω στη συνύπαρξη και το συναίσθημα, του κορυφαίου Ρώσου μυθιστοριογράφου Φιόντορ Ντοστογιέφσκι που ανεβαίνει στο θέατρο Μικρό Άνεσις, με πρωταγωνιστές τον Κωνσταντίνο Ασπιώτη και την Αλεξάνδρα Αϊδίνη, ένα έργο-εγκώμιο στη φιλία και την αγάπη, με φόντο τις ονειρικές λευκές νύχτες της Αγίας Πετρούπολης.

Ο γεννημένος το 1821 μυθιστοριογράφος, φιλόσοφος, διηγηματογράφος, δοκιμιογράφος και δημοσιογράφος γράφει το διήγημα «Λευκές Νύχτες» το 1847.

Τι είναι ο Ονειροπόλος; «Ουδέτερου γένους! Τον περισσότερο καιρό φωλιάζει σε μια τέτοια απρόσιτη γωνιά, σα να κρύβεται εκεί ακόμα και απ’ το φως της μέρας. Ριζώνει μέσα στη φωλιά του σαν σαλιγκάρι και, κατά κάποιον τρόπο, μοιάζει μ’ εκείνο το αστείο ζώο που είναι ταυτόχρονα και ζώο και σπίτι και το λένε χελώνα».

Ο τίτλος είναι δανεισμένος από τις «λευκές νύχτες», που είναι ορατές στα εξωτερικά όρια των αρκτικών κύκλων, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Ο ήλιος δύει μεν, αλλά βρίσκεται ελάχιστα κάτω από τον ορίζοντα – αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ύπαρξη φωτός στον ουρανό. Οι φωτεινές αυτές νύχτες που διαρκούν από τις 11 Ιουνίου έως τις 11 Ιουλίου είναι η ωραιότερη εποχή της άλλοτε παγωμένης και άλλοτε βροχερής Αγίας Πετρούπολης, είναι η συνάντηση των εποχών, μέσα στη γοητεία του αχνού φωτός.

Αυτό το σκηνικό διαλέγει ο Ντοστογιέφσκι για να παρουσιάσει τον νεαρό πρωταγωνιστή του, τον Ονειροπόλο, μέσα σε μια συνθήκη συγκινητική και ποιητική, να περιπλανιέται σε κάποια από τις προκυμαίες της Αγίας Πετρούπολης.

Ο Ονειροπόλος είναι ένας από τους πολλούς κατοίκους της Πετρούπολης που ανήκουν στη μεσαία τάξη, ένας 26χρονος δημόσιος υπάλληλος, γραφιάς, με ελάχιστες ελπίδες να δει το μέλλον του να μεταμορφώνεται. Είναι επαρχιώτης; Είναι ορφανός; Δεν έχει φίλους και γνωστούς, έχει αγάπη για τα μέρη της πόλης και τα κτίριά της.

«Έχω κιόλας δυο-τρία μέρη τέτοια στην Πετρούπολη, μια φορά κιόλας έκλαψα από τις αναμνήσεις, όπως κι εσείς» λέει. Αγαπά τους φυσικούς χώρους και κρυμμένος από το φως του ήλιου, περιπλανιέται στην πόλη τη νύχτα, ζωντανεύοντας με τη φαντασία του κάθε κενό.

Αυτός ο νεαρός άντρας θα βρει τυχαία, στη διάρκεια μιας λευκής νύχτας, μια νεαρή γυναίκα σε κίνδυνο, τη 17χρονη ορφανή Νάστινκα, που κατοικεί με την τυφλή γιαγιά της, η οποία την κρατάει αιχμάλωτη στο σπίτι.

«Έχω τόσο λίγη πραγματική ζωή, που θεωρώ τέτοιες στιγμές, τόσο σπάνιες, που δεν μπορώ παρά να επαναλαμβάνω αυτές τις στιγμές, να τις ξαναζώ με τη φαντασία μου. Θα σας ονειρεύομαι όλη τη νύχτα, όλη την εβδομάδα, ολόκληρο τον χρόνο. Θα έρθω οπωσδήποτε εδώ αύριο, ακριβώς εδώ, στο ίδιο σημείο, την ίδια ακριβώς ώρα και θα νιώθω ευτυχισμένος αναπολώντας τα χτεσινά» λέει στη Νάστινκα στην πρώτη συνάντησή τους.

Τι είναι ο Ονειροπόλος; «Ουδέτερου γένους! Τον περισσότερο καιρό φωλιάζει σε μια τέτοια απρόσιτη γωνιά, σα να κρύβεται εκεί ακόμα και απ’ το φως της μέρας. Ριζώνει μέσα στη φωλιά του σαν σαλιγκάρι και, κατά κάποιον τρόπο, μοιάζει μ’ εκείνο το αστείο ζώο που είναι ταυτόχρονα και ζώο και σπίτι και το λένε χελώνα» λέει.Λευκές Νύχτες | Φωτο: Χρήστος Συμεωνίδης

Το ειδύλλιό τους θα κρατήσει τέσσερις νύχτες και μέσα από την αριστοτεχνικά παιγνιώδη και ανάλαφρη αφήγηση του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι ξετυλίγεται μπροστά μας όλη η πρότερη ζωή των δύο πρωταγωνιστών της ιστορίας, η ψυχοσύνθεση τα όνειρα και οι ψευδαισθήσεις τους.

«Καμιά φορά μου φαίνεται ότι δεν θα είμαι ποτέ ικανός να αρχίσω μια ζωή αληθινή, ότι έχω χάσει κάθε αίσθηση της πραγματικότητας, και καταλαβαίνω ότι κάνω κακό στον εαυτό μου, γιατί μετά από τις φανταστικές μου νύχτες έρχονται στιγμές νηφαλιότητας, που είναι τρομερές, και ακούς, βλέπεις πώς ζουν οι άνθρωποι, πώς ζουν στον ξύπνιο τους και ότι η δική τους ζωή δεν θα γίνει κομμάτια σαν όνειρο, ανανεώνεται διαρκώς, ενώ ακόμα και η ανεξάντλητη φαντασία μου κουράζεται κάποια στιγμή, γκρεμίζεται, γίνεται θρύψαλα και τότε… Το ξέρετε, Νάστιενκα, ότι είμαι αναγκασμένος να ζω – να γιορτάζω τις επετείους των συναισθημάτων μου, την επέτειο όλων όσων μου ήταν αγαπητά, αλλά ουσιαστικά δεν υπήρξαν ποτέ! Ξέρετε ότι επισκέπτομαι μέρη όπου υπήρξα ευτυχισμένος κατά τον δικό μου τρόπο; Θυμάμαι, για παράδειγμα, ότι σ’ αυτό το μέρος ακριβώς πριν ένα χρόνο… Τί έκανα όλ’ αυτά τα χρόνια; Έζησα; Όχι; Κοίτα, λέω στον εαυτό μου, κοίτα πόσο ψυχρός γίνεται ο κόσμος! Θα πρέπει να είναι θλιβερό να μείνει κανείς στο τέλος ολομόναχος και να μην έχει καν τι να λυπάται, γιατί όλα αυτά που έζησε, όλα αυτά, δεν ήταν παρά ένα χαζό στρογγυλό μηδενικό, δεν ήταν παρά… όνειρα» λέει ο Ονειροπόλος, σκιαγραφώντας τη ζωή του.

Όταν μετά από τέσσερις λευκές νύχτες συναντήσεων η Νάστιενκα και ο Ονειροπόλος θα τραβήξουν τον δρόμο που διάλεξε ο καθένας για πάντα, ο πρωταγωνιστής αυτής της ιστορίας θα κλείσει το έργο και τις λίγες ευτυχισμένες στιγμές της ζωής του λέγοντας: «Μια ολόκληρη στιγμή απόλυτης ευτυχίας. Λίγο είναι αυτό, έστω και για ολόκληρη τη ζωή ενός ανθρώπου;”.Λευκές Νύχτες | Φωτο: Χρήστος ΣυμεωνίδηςΛευκές Νύχτες | Φωτο: Χρήστος ΣυμεωνίδηςΛευκές Νύχτες | Φωτο: Χρήστος Συμεωνίδης

«Λευκές Νύχτες» του Φίοντορ Ντοστογιέφσκι 

Θεατρική διασκευή – Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Ασπιώτης 

Πρωτότυπη μουσική: Στάμος Σέμσης

Σκηνικά – Σχεδιασμός φωτισμών: Ζωή Μολυβδά – Φαμέλη 

Κοστούμια: Ηλένια Δουλαδίρη 

Βοηθός Σκηνοθέτη: Νατάσα Πετροπούλου

Παίζουν: Αλεξάνδρα Αϊδίνη – Κωνσταντίνος Ασπιώτης 

Μουσική: Στάμος Σέμσης

Θέατρο Ανεσις – Μικρή Σκηνή

Λεωφόρος Κηφισίας 14, Αθήνα, 2107718943

19/2-31/3

Παραστάσεις: Τετ. 19:00, Πέμ. 20:00, Σάβ. & Κυρ. 18:30

ΠΗΓΗ: https://www.lifo.gr/culture/theatro/oi-oneirikes-leykes-nyhtes-toy-ntostogiefski-erhontai-sto-theatro-anesis