Το εθνικό χρέος της μητέρας πατρίδας προς τους ομογενείς

Το πρόσφατο ταξίδι του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια στη Μαριούπολη ήρθε να μας υπενθυμίσει τη σκληρή πραγματικότητα που ζουν οι ομογενείς μας στην Ουκρανία

Το πρόσφατο ταξίδι του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια στη Μαριούπολη ήρθε να μας υπενθυμίσει τη σκληρή πραγματικότητα που ζουν οι ομογενείς μας στην Ουκρανία. Η ελληνική κοινότητα της Μαριούπολης αριθμεί πάνω από 100.000 άτομα, διαθέτει οργανωμένες δομές και έχει ισχυρή πολιτιστική παρουσία. Η περιοχή έχει τη μεγαλύτερη συγκέντρωση ελληνικού πληθυσμού στη Μαύρη Θάλασσα, μετά τη γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου και τις σταλινικές εκκαθαρίσεις της δεκαετίας του 1940 εναντίον των Ελλήνων του Καυκάσου.

Δυστυχώς, η κοινότητα της Μαριούπολης βρίσκεται πολύ κοντά στη γραμμή αντιπαράθεσης με τις αποσχιστικές δυνάμεις και έχει θρηνήσει θύματα από βομβαρδισμούς. Η αναβάθμιση του προξενείου μας έχει ήδη προγραμματιστεί, αλλά θα πρέπει να συνοδεύεται από ένα πακέτο οικονομικών μέτρων για να παραμείνει ο ελληνικός πληθυσμός στις πατρογονικές του εστίες. Ταυτόχρονα, η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να βάλει τη δική της «κόκκινη γραμμή» σε όσους απεργάζονται σχέδια που θέτουν σε κίνδυνο τις ζωές των ομογενών.

Δεν φτάνει, όμως, μόνο αυτό. Το άρθρο 108 του Συντάγματος του 1975 αναφέρει ότι «το κράτος μεριμνά για τη ζωή του απόδημου ελληνισμού και τη διατήρηση των δεσμών του με τη μητέρα πατρίδα». Η αόριστη διατύπωση του άρθρου ίσως να αντανακλά την εσωστρέφεια που επικρατούσε στην Ελλάδα μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Η Αθήνα δεν κατόρθωσε να προστατεύσει επαρκώς τον ελληνικό πληθυσμό από τις αγριότητες των εισβολέων.

Η θεσμοθέτηση ενός Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας με μόνιμο προσωπικό θα επιτρέψει στην εκτελεστική εξουσία να προβαίνει σε μακροχρόνιο σχεδιασμό για το καλό ολόκληρου του έθνους.

Το άγος του 1974 δεν άλλαξε τη βαθιά ριζωμένη πεποίθηση που υπάρχει σε πολλούς μη Ελλαδίτες για τον ρόλο της Ελλάδας. Η μητρόπολη του ελληνισμού οφείλει να συμπαραστέκεται, με όλα τα μέσα που διαθέτει, σε οποιαδήποτε δοκιμαζόμενη ελληνική κοινότητα του εξωτερικού. Πράγματι, τον Αύγουστο του 1993 το Πολεμικό Ναυτικό οργάνωσε μια επιχείρηση εκκένωσης αμάχων από την εμπόλεμη Αμπχαζία. Η επιχείρηση «Χρυσόμαλλο Δέρας», με επικεφαλής τον αξιωματικό Βασίλη Ντερτιλή, έσωσε τις ζωές εκατοντάδων ομογενών και ανύψωσε το κύρος της Ελληνικής Δημοκρατίας. Για κάποιους ήταν όμως πολύ αργά. Περισσότεροι από 150 Ελληνες δολοφονήθηκαν από συμμορίες και παραστρατιωτικούς στην αποσχισμένη δημοκρατία.

Επίσης, οι Ενοπλες Δυνάμεις κλήθηκαν να συνδράμουν στον απεγκλωβισμό αμάχων από χώρες της Μέσης Ανατολής. Με τις επιχειρήσεις «Κέδρος» στον Λίβανο (2006) και «Αγήνωρ» στη Λιβύη (2014), το Πολεμικό Ναυτικό διέσωσε ομογενείς από ζώνες συγκρούσεων. Το 2011, υπό πολύ δύσκολες συνθήκες, μεταγωγικά αεροσκάφη της Πολεμικής Αεροπορίας προσγειώθηκαν σε πέντε αεροδρόμια της Λιβύης για να μεταφέρουν Ελληνες πίσω στην πατρίδα. Χωρίς να γίνεται πάντα αντιληπτό, οι Ενοπλες Δυνάμεις έχουν πλέον αποκτήσει πολύτιμες εμπειρίες στην οργάνωση και εκτέλεση πολύπλοκων μη συμβατικών στρατιωτικών επιχειρήσεων.

Το διεθνές σύστημα βρίσκεται σε μια μεταβατική φάση, όπου κυριαρχεί η αβεβαιότητα. Η κρατική κυριαρχία δεν είναι πάντα σεβαστή, όπως ορίζει το διεθνές δίκαιο. Καθώς νέες συγκρούσεις ξεσπούν στην ευρύτερη περιοχή, ιστορικές ελληνικές κοινότητες στην πρώην ΕΣΣΔ και στη Μέση Ανατολή βρίσκονται μπροστά σε υπαρξιακές απειλές. Ωστόσο, η χώρα υπολείπεται σε επίπεδο θεσμικής θωράκισης για τη διαχείριση τέτοιων σύνθετων κρίσεων. Το Κυβερνητικό Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας (πρώην Κυβερνητικό Συμβούλιο Εξωτερικών και Άμυνας) δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις μιας εποχής που επιβάλλει εγρήγορση και προγραμματισμό. Μόνο η θεσμοθέτηση ενός Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας με μόνιμο προσωπικό και κατάλληλες υποδομές θα επιτρέψει στην εκτελεστική εξουσία να προβαίνει σε μακροχρόνιο σχεδιασμό για το καλό ολόκληρου του έθνους. Σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς, το πολιτικό προσωπικό θα πρέπει να θυμάται τα λόγια του Ιωνα Δραγούμη: «Το κράτος δεν έγινε για το κράτος, ειδεμή τι ενδιαφέρον θα είχε; Είναι παιδί του έθνους, καρπός του, γέννημά του, και γι’ αυτό του έχει κάποια σημαντική υποχρέωση – να το φυλάγει».