Γιατί γυρίζουμε ακόμα τους δείκτες των ρολογιών μία ώρα πίσω

Γιατί γυρίζουμε ακόμα τους δείκτες των ρολογιών μία ώρα πίσω

Με την αλλαγή αυτή, «κερδίζουμε» τη μία ώρα ύπνου που «θυσιάσαμε» την άνοιξη, που μας γύρισαν τα ρολόγια μία ώρα μπροστά.

Σε μια εβδομάδα επιστρέφει η χειμερινή ώρα, που σημαίνει ότι θα γυρίσουμε τους δείκτες του ρολογιού μας μία ώρα πίσω κερδίζοντας μία ώρα ύπνου. Συγκεκριμένα, αυτό το θα συμβεί τα ξημερώματα της τελευταίας Κυριακής του Οκτωβρίου.

Η αλλαγή ώρας σε χειμερινή θα γίνει όταν το ρολόι δείξει 04:00 π.μ., οπότε και θα πρέπει να γυρίσουμε τους δείκτες του ρολογιού ώστε να δείχνουν 03:00 το πρωί.

Σχετικά με την αλλαγή ώρας, το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών αναφέρει τα εξής:

«Σας υπενθυμίζουμε ότι, την Κυριακή 27 Οκτωβρίου 2024, λήγει η εφαρμογή του μέτρου της θερινής ώρας, σύμφωνα με την Οδηγία 2000/84 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της EE 19/01/2001, σχετικά με τις διατάξεις για τη θερινή ώρα. Οι δείκτες των ρολογιών πρέπει να μετακινηθούν μία ώρα πίσω, δηλαδή από 04:00 π.μ. σε 03:00 π.μ.».

Η πρώτη εφαρμογή και η κατάργηση που ποτέ δεν ήρθε

Στην Ελλάδα η αλλαγή ώρας εφαρμόστηκε για πρώτη φορά το 1932, δοκιμαστικά, και συγκεκριμένα από τις 6 Ιουλίου μέχρι την 1η Σεπτεμβρίου όπου τα ρολόγια είχαν τεθεί μία ώρα μπροστά.

Το μέτρο υιοθετήθηκε αρχικά για λόγους εξοικονόμησης ενέργειας, ενώ σε πολλές χώρες προκαλεί πλέον έντονες αντιδράσεις. Οι επικριτές επικαλούνται επιστημονικές έρευνες που συνδέουν την αλλαγή της ώρας με ασθένειες του καρδιαγγειακού ή ανοσοποιητικού συστήματος, λόγω της διακοπής του βιολογικού κύκλου, ενώ παράλληλα υποστηρίζουν ότι δεν παρατηρείται πλέον οποιαδήποτε εξοικονόμηση ενέργειας.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τον Μάρτιο του 2019 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είχε ψηφίσει υπέρ του τερματισμού της συγκεκριμένης πρακτικής από το 2021. «Η αλλαγή της ώρας πρέπει να καταργηθεί» είχε δηλώσει χαρακτηριστικά το 2018 ο τότε επικεφαλής της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, με το 84% όσων πήραν μέρος σε σχετική έρευνα να συμφωνεί να μπει τέλος σε αυτήν την πρακτική.

Όμως, η πανδημία και στη συνέχεια ο πόλεμος στην Ουκρανία πήγαν πίσω τον σχεδιασμό. Αυτή τη στιγμή δεν φαίνεται να υπάρχει επαρκής υποστήριξη για την πρόταση και σε αυτό το σημείο, δεν είναι σαφές πότε και αν η ΕΕ θα απαλλαγεί από αυτό το μέτρο.

Εκτός του μέτρου αλλαγής της ώρας βρίσκονται η Ισλανδία, η Λευκορωσία η οποία το σταμάτησε μετά το 2011 και υιοθέτησε μόνιμα τη θερινή ώρα για να συμβαδίσει με την αλλαγή που είχε κάνει αρχικά η Ρωσία. Από τις 27 Απριλίου 2011 και με διάταγμα του Ρώσου τότε προέδρου Ντμίτρι Μεντβέντεφ καθιερώθηκε η θερινή ώρα Μόσχας καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.

Πώς καθιερώθηκε η αλλαγή ώρας

Η θερινή ώρα βασίζεται σε ένα σύστημα που αποσκοπεί στην καλύτερη αξιοποίηση του φωτός της ημέρας για εξοικονόμηση ενέργειας. Σε Ελλάδα και Ευρώπη, η θερινή ώρα διαρκεί για 7 μήνες. Παράλληλα, η χειμερινή (ή ηλιακή ώρα) αρχίζει την τελευταία Κυριακή του Οκτωβρίου και εφαρμόζεται για 5 μήνες.

Η πρώτη αναφορά που υπάρχει για χρησιμοποίηση της θερινής ώρας ήταν από τον Βενιαμίν Φραγκλίνο, σε γράμμα του σε μία γαλλική εφημερίδα. Σ’ αυτό το γράμμα δεν υπάρχει αναφορά για αλλαγή της ώρας, αλλά πρόταση να ξυπνούν οι άνθρωποι μία ώρα νωρίτερα.

Σήμερα, το τμήμα του παγκόσμιου πληθυσμού που χρησιμοποιεί την εναλλαγή ώρας αποτελεί μειοψηφία. Καθώς σχεδόν όλες οι ασιατικές και αφρικανικές χώρες δεν συμμετέχουν. Άλλες την έχουν καταργήσει, ή σχεδιάζουν την κατάργηση του μέτρου.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε να σταματήσει την υποχρεωτική εναλλαγή ώρας το 2021, δίνοντας τη δυνατότητα σε κάθε κράτος-μέλος να επιλέξει ανεξάρτητα τη μονιμοποίηση της θερινής ή τη χειμερινής ώρας.

Στην Ελλάδα η σχετική διαβούλευση αναβλήθηκε επ’ αόριστον.

Πότε έγινε πρώτη φορά στην Ελλάδα η αλλαγή ώρας

Στην Ελλάδα η θερινή ώρα εφαρμόστηκε για πρώτη φορά, δοκιμαστικά, το 1932. Στη συνέχεια όμως εγκαταλείφθηκε. Κατά τη δεκαετία του ‘70, μετά την ενεργειακή κρίση που ξέσπασε στην Ευρώπη το 1973, αποφασίστηκε η υιοθέτηση της θερινής ώρας από μεγάλο μέρος των κρατών της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, η οποία το εφάρμοσε πια το 1975.

Η πρώτη φορά που εφαρμόστηκε η αλλαγή ώρας στην Ευρώπη ήταν το καλοκαίρι του 1916, εν μέσω πολέμου, στη Γερμανία, προκειμένου το ανθρώπινο δυναμικό να μπορεί να παράγει καλύτερα πολεμικό υλικό χωρίς να καταναλώνει ηλεκτρικό ρεύμα.

Από το 1996, ισχύει μία ενιαία, πανευρωπαϊκή ρύθμιση, κατά την οποία την άνοιξη, συνηθίζεται να γυρίζουμε τα ρολόγια μία ώρα μπροστά. Αυτό συμβαίνει έτσι ώστε να αξιοποιούμε το φως της ημέρας για μια ώρα επιπλέον, ενώ το φθινόπωρο τα επαναφέρουμε μία ώρα πίσω.

Διαβάστε περισσότερα άρθρα