Κολπική Μαρμαρυγή: Αιτίες, Συμπτώματα και Θεραπεία
16 Οκτωβρίου 2024
Κολπική Μαρμαρυγή: Αιτίες, Συμπτώματα και Θεραπεία
Πόσο απειλητική είναι – Ποιος διατρέχει υψηλότερο κίνδυνο
Συνήθως η κολπική μαρμαρυγή δεν είναι μοιραία όπως η κοιλιακή μαρμαρυγή, είναι η πιο συχνή διαταραχή του καρδιακού ρυθμού, η οποία χαρακτηρίζεται από ακανόνιστο και συχνά ταχύ κτύπο της καρδιάς.
Κάθε φορά που η καρδιά συσπάται με ακανόνιστο τρόπο, με γρήγορη ή αργή συχνότητα έχουμε αρρυθμία. Ακόμα και η φυσιολογική επιτάχυνση της καρδιακής συχνότητας όταν αθλούμαστε αποτελεί ένα είδος αρρυθμίας.
Προκαλείται από ανώμαλα ηλεκτρικά σήματα στους άνω θαλάμους της καρδιάς (κόλπους), που οδηγούν σε ακατάστατες συσπάσεις. Αν και δεν είναι άμεσα απειλητική για τη ζωή, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές όπως εγκεφαλικό επεισόδιο ή καρδιακή ανεπάρκεια εάν δεν αντιμετωπιστεί κατάλληλα.
Η κολπική μαρμαρυγή είναι μια κοινή καρδιακή πάθηση που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, ιδίως τους ηλικιωμένους.
Η κολπική μαρμαρυγή είναι μια καρδιαγγειακή κατάσταση που μπορεί να προκαλέσει ακανόνιστο καρδιακό παλμό.
Μερικές φορές γίνεται αισθητή ως «φτερούγισμα» στο στήθος και συνήθως δεν είναι απειλητική για τη ζωή, μπορεί όμως να οδηγήσει σε εγκεφαλικό επεισόδιο και άλλες επιπλοκές που σχετίζονται με την καρδιαγγειακή υγεία, ειδικά αν αφεθεί χωρίς θεραπεία.
Η έγκαιρη διάγνωση και η κατάλληλη θεραπεία είναι ζωτικής σημασίας για την πρόληψη δυνητικά σοβαρών επιπλοκών και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών.
Συμπτώματα και αίτια της κολπικής μαρμαρυγής
Μερικοί άνθρωποι παρατηρούν συμπτώματα όπως αίσθημα παλμών ή δύσπνοια, αλλά πολλοί από τους ανθρώπους που έχουν ΚΜ δεν το γνωρίζουν λόγω απουσίας συμπτωμάτων και η κατάστασή τους είναι ανιχνεύσιμη μόνο με ιατρική εξέταση. Άλλοι μπορεί να εμφανίσουν ένα ή περισσότερα από ακόλουθα συμπτώματα:
- Γενική κόπωση
- Γρήγορους και ακανόνιστους καρδιακούς παλμούς
- Φτερουγίσματα ή «χτυπήματα» στο στήθος
- Ζάλη
- Δύσπνοια και άγχος
- Αδυναμία
- Λιποθυμία ή σύγχυση
- Κούραση κατά την άσκηση
- Ιδρώτας
- Πόνος ή πίεση στο στήθος (Πρόκειται για επείγουσα ιατρική κατάσταση. Εάν συμβεί καλέστε αμέσως το 166.)
Είναι σημαντικό όμως να κατανοήσουμε τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια της κολπικής μαρμαρυγής. Το αίμα κυκλοφορεί στο σώμα μας με ένα συγκεκριμένο επαναλαμβανόμενο τρόπο. Εισέρχεται στην καρδιά, συνεχίζει την πορεία του στους πνεύμονες για να οξυγονωθεί και πλούσιο πλέον σε οξυγόνο καταλήγει στους ιστούς και τα όργανα του σώματος. Η καρδιά είναι η αντλία που λειτουργώντας σωστά στέλνει αίμα πλούσιο σε οξυγόνο στα ζωτικάμας όργανα. Οι καρδιακές κοιλότητες πρέπει να συστέλλονται με συντονισμένο τρόπο ώστε να επιτρέπεται η ροή του αίματος από τους κόλπους στις κοιλίες και από την καρδιά στην περιφέρεια για να διατηρηθεί η επαρκής παροχή οξυγονωμένου αίματος στο σώμα μας.
Όταν η καρδιά μας βρίσκεται σε κολπική μαρμαρυγή, τα μυϊκά κύτταρα των κόλπων τρέμουν αντί να συστέλλονται οργανωμένα, γεγονός που μπορεί να αφήσει μέρος του αίματος να λιμνάζει μέσα στους κόλπους.
Όταν το αίμα λιμνάζει μπορεί να σχηματιστούν θρόμβοι και όταν αυτοί οι θρόμβοι βγουν στην κυκλοφορία, μπορούν να προκαλέσουν εμβολικά επεισόδια. Όταν το εμβολικό επεισόδιο συμβαίνει στον εγκέφαλο, προκαλείται ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. Δεν εμφανίζει βέβαια κάθε ασθενής με κολπική μαρμαρυγή εγκεφαλικό επεισόδιο είναι όμως σχεδόν πέντε φορές πιθανότερο. Η ανεπαρκής ροή αίματος μπορεί επίσης να προκαλέσει χρόνια κόπωση και τελικά καρδιακή ανεπάρκεια.
Υπάρχουν όμως άνθρωποι που έχουν κολπική μαρμαρυγή όλη τους τη ζωή, και δεν τους ενοχλεί και δεν έχουν σοβαρές επιπλοκές.
Είναι σημαντικό να επικοινωνήσετε με το γιατρό σας για το εάν είστε εσείς το άτομο που βρίσκεται σε αυξημένο κίνδυνο ΚΜ και να ελέγξετε με το γιατρό σας εάν είστε το άτομο που διατρέχει αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών.
Οποιοδήποτε άτομο μπορεί να αναπτύξει κολπική μαρμαρυγή. Επειδή η πιθανότητα εμφάνισης ΚΜ αυξάνεται με την ηλικία και οι άνθρωποι ζουν περισσότερο σήμερα, οι ερευνητές προβλέπουν ότι ο αριθμός των περιπτώσεων Κολπίκής Μαρμαρυγής θα αυξηθεί δραματικά τα επόμενα χρόνια. Παρόλο που η ΚΜ αυξάνει σαφώς τους κινδύνους θανάτου και εγκεφαλικού που σχετίζεται με την καρδιά, πολλοί άνθρωποι δεν αναγνωρίζουν πλήρως τις δυνητικά σοβαρές συνέπειες.
Τα άτομα που έχουν μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες καταστάσεις διατρέχουν συνήθως υψηλότερο κίνδυνο για ΚΜ:
- Προχωρημένη ηλικία: Ο αριθμός των ενηλίκων που αναπτύσσουν ΚΜ αυξάνεται σημαντικά με τη μεγαλύτερη ηλικία. Η ΚΜ στα παιδιά είναι σπάνια, αλλά μπορεί να συμβεί.
- Υψηλή αρτηριακή πίεση:Η μακροχρόνια, ανεξέλεγκτη υψηλή αρτηριακή πίεση μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για ΚΜ.
- Υποκείμενη καρδιακή νόσος: Περιλαμβάνει οποιονδήποτε με καρδιακή νόσο, συμπεριλαμβανομένων βαλβιδοπαθειών, υπερτροφικής μυοκαρδιοπάθειας, οξέος στεφανιαίου συνδρόμου, συνδρόμου Wolff-Parkinson-White και ιστορικό καρδιακής προσβολής. Επιπλέον, η ΚΜ είναι η πιο συχνή επιπλοκή μετά από εγχείρηση καρδιάς.
- Κατανάλωση αλκοόλ:Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ (πίνοντας πέντε ποτά σε δύο ώρες για τους άνδρες ή τέσσερα ποτά για τις γυναίκες) μπορεί να σας βάλει σε υψηλότερο κίνδυνο ΚΜ.
- Οικογενειακό ιστορικό: Το να έχετε ένα μέλος της οικογένειας με Κολπική Μαρμαρυγή αυξάνει τις πιθανότητές να εκδηλώσετε ΚΜ.
- Υπνική άπνοια: Αν και η άπνοια στον ύπνο δεν έχει αποδειχθεί ότι προκαλεί ΚΜ, μελέτες δείχνουν μια ισχυρή σχέση μεταξύ της αποφρακτικής άπνοιας ύπνου και της ΚΜ. Συχνά, η θεραπεία της άπνοιας μπορεί να βελτιώσει την ΚΜ.
- Αθλητές: Η ΚΜ είναι κοινή στους αθλητές και μπορεί να προκληθεί από έναν γρήγορο καρδιακό ρυθμό που ονομάζεται υπερκοιλιακή ταχυκαρδία.
- Άλλες χρόνιες παθήσεις: Τα άτομα με υπερθυρεοειδισμό, σακχαρώδη διαβήτη, άσθμα και άλλα χρόνια ιατρικά προβλήματα διατρέχουν επίσης κίνδυνο.
Οι θεραπευτικοί στόχοι της κολπικής μαρμαρυγής ξεκινούν με τη σωστή διάγνωση μέσω ενδελεχούς ιατρικής εξέτασης. Η εξέταση συνήθως περιλαμβάνει ερωτήσεις σχετικά με το ατομικό ιστορικό και ένα ηλεκτροκαρδιογράφημα. Μερικοί ασθενείς μπορεί να χρειαστούν μια διεξοδική ηλεκτροφυσιολογική μελέτη.
Πρόληψη και μείωση κινδύνου
Αν και κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι ένα εγκεφαλικό επεισόδιο ή ένας θρόμβος μπορεί να προληφθεί, υπάρχει τρόπος να μειωθείο κίνδυνος.
Αφού κάποιος διαγνωστεί με ΚΜ, οι ιδανικοί στόχοι περιλαμβάνουν:
- Επαναφορά της καρδιάς σε κανονικό ρυθμό (που ονομάζεται έλεγχος ρυθμού)
- Μείωση των υπερβολικά υψηλών καρδιακών παλμών (που ονομάζεται έλεγχος ρυθμού)
- Πρόληψη θρόμβων αίματος
- Διαχείριση παραγόντων κινδύνου για εγκεφαλικό επεισόδιο
- Πρόληψη πρόσθετων προβλημάτων του καρδιακού ρυθμού
- Πρόληψη καρδιακής ανεπάρκειας
Η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία συστήνει την υιοθέτηση αλλαγών στον τρόπο ζωής, συμπεριλαμβανομένων των παρακάτω:
- Τακτική σωματική δραστηριότητα
- Υγιεινή διατροφή χαμηλή σε αλάτι, κορεσμένα λιπαρά καιτρανς λιπαρά
- Αντιμετώπιση και θεραπεία αρτηριακής υπέρτασης
- Αποφυγή υπερβολικού αλκοόλ και καφεΐνης
- Αποφυγή καπνίσματος
- Έλεγχος χοληστερόλης
- Διατήρηση υγιούς βάρους
Για πολλούς ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή, τα φάρμακα αποτελούν την πρώτη γραμμή θεραπείας. Οι κοινές φαρμακολογικές προσεγγίσεις περιλαμβάνουν:
Φάρμακα ελέγχου ρυθμού: Βήτα-αποκλειστές, ανταγωνιστές ασβεστίου και άλλοι παράγοντες που επιβραδύνουν τον καρδιακό ρυθμό.
Φάρμακα ελέγχου ρυθμού: Αντιαρρυθμικά φάρμακα που βοηθούν την καρδιά να διατηρήσει έναν φυσιολογικό φλεβοκομβικό ρυθμό.
Αντιπηκτικά: Φάρμακα που αραιώνουν το αίμα για να μειώσουν τον κίνδυνο σχηματισμού θρόμβων και εγκεφαλικού επεισοδίου.
Η εργασία με τον γιατρό σας είναι απαραίτητη για την εξεύρεση της σωστής ισορροπίας φαρμάκων που διαχειρίζονται αποτελεσματικά τα συμπτώματα με ελάχιστες παρενέργειες.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, όταν τα φάρμακα αποτυγχάνουν ή προτιμάται μια πιο μόνιμη λύση, οι γιατροί μπορεί να συνιστούν επεμβατικές διαδικασίες όπως:
- Κατάλυση (ablation): Χρήση θερμότητας ή κρύου για την καταστροφή εκλεκτικά των περιοχών του καρδιακού ιστού που προκαλούν ανώμαλα ηλεκτρικά σήματα.
- Καρδιοανάταξη: Ένα ελεγχόμενο ηλεκτρικό σοκ για να επαναφέρει τον καρδιακό ρυθμό σε φυσιολογική δραστηριότητα.
- Εμφύτευση βηματοδότη: Μια συσκευή τοποθετείται χειρουργικά για να βοηθήσει τη ρύθμιση του καρδιακού ρυθμού μέσω ρυθμικών ηλεκτρικών ώσεων.
Αυτές οι επεμβάσεις μπορεί να μην είναι κατάλληλες για όλους, αλλά μπορούν να προσφέρουν σημαντική ανακούφιση για επιλεγμένους ασθενείς.
Με 5 φορές αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, η πρόληψη θρομβοεμβολικών επεισοδίων είναι μια κρίσιμη πτυχή της φροντίδας της κολπικής μαρμαρυγής. Η λήψη αντιπηκτικών, η διατήρηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής και η τακτική παρακολούθηση μπορούν όλα να βοηθήσουν στη μείωση του κινδύνου εγκεφαλικού επεισοδίου.
Μην υποτιμάτε τη σημασία της πρόληψης – θα μπορούσε να σώσει τη ζωή σας.