Η επιλογή κατηγορίας των ασφαλιστικών εισφορών και η παγίδα των χαμηλών συντάξεων στους ελεύθερους επαγγελματίες
20 Ιανουαρίου 2024
Η επιλογή κατηγορίας των ασφαλιστικών εισφορών και η παγίδα των χαμηλών συντάξεων στους ελεύθερους επαγγελματίες
Την περασμένη Παρασκευή υπογράφθηκε η υπουργική απόφαση από τον υφυπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Πάνο Τσακλόγλου, που προβλέπει προσαύξηση στις ασφαλιστικές εισφορές ,των ελεύθερων επαγγελματιών, αυτοαπασχολούμενων και αγροτών, της τάξεως των 3,46% για το τρέχον έτος. Σημειώνεται ότι η αύξηση είναι αρκετά χαμηλή, καθώς η χώρα μας κατάφερε να συγκρατήσει τον πληθωρισμό σε χαμηλά επίπεδα παρά τις έντονες πληθωριστικές πιέσεις διεθνώς.
Σύμφωνα με το νόμο 4670/2020, οι ασφαλιστικές εισφορές των αυτοαπασχολουμένων, ελευθέρων επαγγελματιών και αγροτών αναπροσαρμόζονται για το τρέχον έτος με βάση τον μέσο πληθωρισμό του προηγούμενου έτους.
Από το 2020 έχουν θεσπιστεί, έξι διαφορετικές ασφαλιστικές κατηγορίες που μπορεί να επιλέξει ο μη μισθωτός, τις εισφορές που θα καταβάλλει σε μηνιαία βάση.
Περιθώριο έως τις 31/1/2024 έχουν οι περίπου 1,3 εκατ. μη μισθωτοί ασφαλισμένοι προκειμένου να επιλέξουν την ασφαλιστική κατηγορία που επιθυμούν, ώστε να καταβάλλουν την επόμενη χρονιά τις αυξημένες εισφορές που θα προκύψουν.
Όσοι ασφαλισμένοι ξεχάσουν ή εν γνώσει τους δεν κάνουν την παραμικρή επιλογή, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι θα παραμείνει ενεργή η ασφαλιστική κατηγορία της προηγούμενης χρονιάς
Παρότι οι ειδικοί της ασφάλισης προειδοποιούν πως η παραμονή στη χαμηλή κατηγορία οδηγεί σε σύνταξη που δεν θα ξεπερνά τα 500 ευρώ, η συντριπτική πλειοψηφία των ελεύθερων επαγγελματιών προτίμησαν την χαμηλότερη κατηγορία εισφορών και φέτος, πράγμα που κρύβει παγίδα καθώς επιλέγοντας να πληρώνουν φθηνές εισφορές επηρεάζεται το ύψος της σύνταξης.
Το «μυστικό» για μια αξιοπρεπή σύνταξη βρίσκεται -σύμφωνα με τους ειδικούς- στην επιλογή της 3ης ασφαλιστικής κατηγορίας και πάνω από αυτή.
Για παράδειγμα ασφαλισμένος με 20 έτη ασφάλισης, πληρώνοντας την 1η χαμηλή κατηγορία, θα λάβει σύνταξη της τάξης των 510 ευρώ (μεικτά). Ο ίδιος ασφαλισμένος επιλέγοντας την 3η κατηγορία, θα εξασφάλιζε σύνταξη 571 ευρώ για 20 χρόνια εργασίας και 771 ευρώ για 40 χρόνια.
Οι ειδικοί διευκρινίζουν ότι αξίζει τον κόπο να ενταχθεί κανείς στην τρίτη ή σε υψηλότερη κατηγορία, αν τον χωρίζουν από τη σύνταξη τουλάχιστον δέκα έτη. Αν για παράδειγμα παραμείνει στην 6η ασφαλιστική κατηγορία (αντί της 2ης) για 10 χρόνια, η σύνταξή του θα αυξηθεί κατά 360 ευρώ το μήνα.
Η επιλογή ανώτερης κατηγορίας, για μικρό χρονικό διάστημα δεν οδηγεί σε αισθητή διαφορά στη σύνταξη. Για παράδειγμα εάν ενταχθεί ο ελεύθερος επαγγελματίας στην 5η ασφαλιστική κατηγορία για δύο χρόνια, δε θα κερδίσει πάνω από 20 ευρώ στη σύνταξή του. Κατά τον ίδιο ποσοστό αυξάνονται και οι ασφαλιστικές εισφορές των αγροτών, καθώς επίσης και οι εισφορές για όσους ασφαλίζονται για επικουρική και εφάπαξ.
Για ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους οι ασφαλιστικές εισφορές που θα ισχύουν για το 2024 είναι:
- Πρώτη κατηγορία, στα 238,22 ευρώ.
- Δεύτερη κατηγορία, στα 286,26 ευρώ.
- Τρίτη κατηγορία, στα 342,98 ευρώ.
- Τέταρτη κατηγορία, στα 412,17 ευρώ
- Πέμπτη κατηγορία, στα 493,85.
- Έκτη και τελευταία ασφαλιστική κατηγορία στα 642,45 ευρώ
Στο ποσό αυτό θα πρέπει να προστεθούν άλλα 10 ευρώ, που είναι η έξτρα εισφορά υπέρ ΔΥΠΑ, που ισχύει για όλες τις ασφαλιστικές κατηγορίες ανεξαιρέτως.
Αν επιχειρήσουμε να συνδέσουμε την κατηγορία που επιλέγει ο μη μισθωτός, ασφαλιζόμενος ελεύθερος επαγγελματίας, με τα δεδομένα του 2023 ενδεικτικά για 3 κατηγορίες, έχουμε:
