Φοροδιαφυγή: «Αιμορραγία» 3,2 δισ. ευρώ από ΦΠΑ
25 Οκτωβρίου 2023
Ενισχύει το οπλοστάσιο του το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας για να μειωθεί η φοροδιαφυγή που θα επιτρέψει να μειωθούν περαιτέρω οι φορολογικοί συντελεστές. O δρόμος θα είναι μακρύς και δυσβατος, όπως δείχνουν και τα στοιχεία της Κομισιόν για το φορολογικό κενό όπου, παρά τα βήματα προόδου που έχει κάνει η Ελλάδα, βρίσκεται στην τρίτη θέση των χωρών της Ε.Ε. με το μεγαλύτερο έλλειμμα ΦΠΑ με τη Ρουμανία να καταλαμβάνει την πρώτη θέση με ποσοστό 36,7% και τη Μάλτα στη δεύτερη θέση με 25,7%.
Οι απώλειες εσόδων από ΦΠΑ διαμορφώθηκαν στο 17,8% ή 3,2 δις ευρώ από 21% που ήταν το 2020. Σε σχέση με το 2017, η βελτίωση είναι μεγάλη καθώς τότε οι απώλειες ΦΠΑ σε ετήσια βάση ήταν της τάξεως των 6 δισ. ευρώ. Ωστόσο, ενώ στην Ευρώπη το «κενό ΦΠΑ» μειώθηκε κατά 40% από τα 99,3 δισ. το 2020 σε 60,6 δισ. ευρώ το 2021, η μείωση στην Ελλάδα ήταν μόλις 5,7% αφού, σε απόλυτα μεγέθη, οι απώλειες δυνητικών εσόδων ΦΠΑ μειώθηκαν σε 3,231 δισ. ευρώ, από 3,426 δισ. ευρώ το 2020.
Στόχος της κυβέρνησης είναι η αντιμετώπιση του μεγάλου προβλήματος της φοροδιαφυγής με νέα ψηφιακά εργαλεία ,την επέκταση των POS στο σύνολο της οικονομικής δραστηριότητας και καθολική χρήση των mydata όπου θα πρέπει να δηλώνονται όλα.
Όπως άλλωστε δήλωσε και ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας Kωστής Χατζηδάκης «Σκοπός είναι να αναθεωρηθεί όλο το φορολογικό σύστημα, να γίνει πιο δίκαιο και αποτελεσματικό».
Επεκταση POS
Eπεκταση των POS σε όλους τους κλάδους αλλά και υποχρέωση των ελεύθερων επαγγελματιών εκτός από την σύνδεση των ταμειακών μηχανών τους με τα POS, να συνδέσουν τον επαγγελματικό τους λογαριασμό με το σύστημα άμεσων πληρωμών IRIS και να δέχονται άμεση πληρωμή από οποιοδήποτε φυσικό πρόσωπο τους το ζητήσει προωθεί το οικονομικό επιτελείο.Πρόκειται για ένα μεγάλο στοίχημα της ΑΑΔΕ, καθώς εάν καταφέρει και επιτύχει το συγκεκριμένο εγχείρημα, θα έχει καταφέρει ένα μεγάλο πλήγμα στη φοροδιαφυγή.
Μεταξύ των κλάδων που σήμερα, δεν είναι υποχρεωμένοι να διαθέτουν POS (ωστόσο αρκετοί χρησιμοποιούν προαιρετικά) αλλά θα υποχρεωθούν είναι:
- θέατρα,
- κινηματογράφοι,
- ταξί,
- περίπτερα
- μικροπωλητές σε λαϊκές αγορές ή πανηγύρια,
- παραδοσιακά καφενεία σε χωριά
- άλλοι επιχειρηματικοί κλάδοι που σήμερα εξαιρούνται.
Ακόμα, οι επιτηδευματίες που εκμεταλλεύονται καταστήματα ψiλικών και παντοπωλεία, τα ιδιωτικά πανεπιστήμια και τα ΙΕΚ,οι ασφαλιστικές εταιρείες,οι χρηματιστηριακές εταιρείες, οι επιχειρήσεις διοργάνωσης συναυλιών και άλλων εκδηλώσεων, οι τραγουδιστές, οι χορευτές, και τα μουσικά συγκροτήματα θα είναι οι νέες κατηγορίες που θα υποχρεωθούν να δέχονται πληρωμές με POS.
Kλειδί τα myDATA
Καθίστανται μέσα στο 2024 υποχρεωτικά τα ηλεκτρονικά τιμολόγια ωστε οι συναλλαγές να διασταυρώνονται και να επαληθεύονται σε πραγματικό χρόνο! Παράλληλα αυξάνονται, αυτοματοποιούνται και ψηφιοποιούνται οι έλεγχοι των φορολογικών αρχών.
Πλέον τα έσοδα που δηλώνονται δεν μπορούν να υπολείπονται από αυτά που προκύπτουν από την ηλεκτρονική πληροφόρηση, ενώ ως τιμολόγια εξόδων θα προσμετρώνται για φορολογικούς σκοπούς μόνο όσα έχουν διαβιβασθεί ηλεκτρονικά στο myDATA.
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι από τις δηλώσεις του ΦΠΑ και τις δηλώσεις εισοδήματος τις δύο χρονιές που έπονται (2024 και 2025) δεν θα μπορεί κάποιος να δηλώσει έσοδα ή έξοδα που δεν θα βρίσκονται στο myDATA. Για την ακρίβεια θα μπορεί να δηλώσει μόνο παραπάνω έσοδα ή λιγότερα έξοδα πληρώνοντας και στις δύο περιπτώσεις παραπάνω φόρο.
Εντατικοί έλεγχοι
Βασικό εργαλείο για τη μείωση της φοροδιαφυγής θα είναι και εντατικοποίηση των φορολογικών ελέγχων από τους ελεγκτές της ΑΑΔΕ οι οποίοι θα αναζητούν κρυμμένα εισοδήματα.
Ο φοροελεγκτικός μηχανισμός εχει επιστρατεύσει νέα ηλεκτρονικά «όπλα» και νέου τύπου ελέγχους. Πρώτη κατηγορία ελεγχόμενων, είναι οι ελεύθεροι επαγγελματίες που δηλώνουν εισοδήματα κάτω από 10.000 ευρώ και αποτελούν την πλειονότητα του κλάδου.
Είναι ενδεικτικό πως με βάση τα εισοδήματα που δηλώθηκαν στις περσινές φορολογικές δηλώσεις, το 67,2% των ελεύθερων επαγγελματιών και αυτοαπασχολουμένων, ήτοι περίπου 340.000, δήλωσε εισόδημα έως 10.000 ευρώ. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο η επεξεργασία των στοιχείων προκειμένου να εξαχθουν συμπεράσματα.
Επιπλέον, με τη διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS, , τους πρώτους μήνες του 2024, οι έλεγχοι θα γίνουν ακόμα πιο εύκολα αφού, σε πραγματικό χρόνο, οι ελεγκτές θα μπορούν να βλέπουν χρεώσεις στα POS, εισπράξεις στην ταμειακή και εισροές στον τραπεζικό λογαριασμό με τον οποίο είναι συνδεμένα τα POS.Με τον τρόπο αυτό, κάθε πληρωμή με πλαστικό χρήμα δεν θα μένει κρυφή από την εφορία.
Σαρωτικοί έλεγχοι θα γίνουν σε πλατφόρμες όπως οι Airbnb, Booking, Amazon, οπου έχει διαπιστωθεί από τις αρμόδιες αρχές ότι «θεριεύουν» φαινόμενα φοροδιαφυγής και αυτό παρά τη ενίσχυση των ελέγχων και του «καμπανών» με τα οποία έρχονται αντιμέτωποι οι παραβάτες. Eπιπλέον ,στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής ο ελεγκτικός μηχανισμός εξοπλίζεται με 1.500 νέα laptop και 1.700 φορητά scanners, τα οποία μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα θα διαπιστώνουν τη γνησιότητα των αποδείξεων που εκδίδονται από ταμειακές μηχανές ή άλλους φορολογικούς μηχανισμούς.