Το μουσικό όργανο που δυναμώνει το μυαλό και διώχνει τη θλίψη
5 Οκτωβρίου 2023
Το μουσικό όργανο που δυναμώνει το μυαλό και διώχνει τη θλίψη
Η ενασχόληση με ένα συγκεκριμένο μουσικό όργανο φαίνεται ότι ενισχύει την ικανότητα επεξεργασίας του εγκεφάλου και βοηθά στη βελτίωση της διάθεσης, σύμφωνα με νέα ερευνητικά δεδομένα.
Ακόμη ένα όφελος από την ενασχόληση με μουσικά όργανα ανέδειξαν ερευνητές σε πρόσφατη μελέτη, τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύθηκαν στο Scientific Reports. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της ομάδας μελέτης από το Πανεπιστήμιο του Bath, η εκμάθηση πιάνου φαίνεται να ασκεί ευεργετικές ιδιότητες στην ικανότητα του εγκεφάλου να επεξεργάζεται εικόνες και ήχους, ενώ βοηθά και στην καταπολέμηση της θλίψης και τη διατήρηση μιας καλύτερης διάθεσης.
Ειδικότερα, οι ερευνητές έδειξαν ότι αρχάριοι που έκαναν μαθήματα πιάνου για μόλις μία ώρα την εβδομάδα, σημείωσαν, μέσα σε 11 μόλις εβδομάδες, σημαντική βελτίωση στην αναγνώριση οπτικοακουστικών αλλαγών του περιβάλλοντος, ενώ δήλωσαν πως βίωναν λιγότερα συμπτώματα κατάθλιψης, στρες και άγχος.
Για να καταλήξουν σε αυτά τα συμπεράσματα, οι ερευνητές μελέτησαν 31 ενήλικες, οι οποίοι χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες:
- μια ομάδα που έμαθε να παίζει μουσική
- μια ομάδα που άκουγε μουσική και
- μια ομάδα ελέγχου.
Τα άτομα χωρίς προηγούμενη μουσική εμπειρία ή εκπαίδευση έλαβαν οδηγίες να ολοκληρώσουν εβδομαδιαίες συνεδρίες μιας ώρας. Καθώς αυτοί οι συμμετέχοντες μάθαιναν να παίζουν μουσική, οι εθελοντές των δύο άλλων ομάδων είτε άκουγαν μουσική, είτε αξιοποίησαν αυτό το χρόνο για να ολοκληρώσουν μια εργασία στο σπίτι.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι, μέσα σε λίγες μόνο εβδομάδες από την έναρξη των μαθημάτων, η ικανότητα των ανθρώπων να επεξεργάζονται πολυαισθητηριακές πληροφορίες, δηλαδή εικόνες και ήχους, βελτιώθηκε. Η βελτιωμένη «πολυαισθητηριακή διαδικασία» έχει πλεονεκτήματα για σχεδόν κάθε δραστηριότητα στην οποία συμμετέχουμε, από την οδήγηση και τη διέλευση ενός δρόμου, μέχρι την εύρεση κάποιου σε ένα πλήθος ή την παρακολούθηση τηλεόρασης.
Μέσω της μουσικής εκπαίδευσης, η οπτικοακουστική επεξεργασία έγινε πιο ακριβής σε διάφορες εργασίες. Όσοι παρακολούθησαν μαθήματα πιάνου, ανταποκρίθηκαν με μεγαλύτερη ακρίβεια σε δοκιμές όπου τους ζητήθηκε να προσδιορίσουν εάν συνέβησαν ταυτόχρονα «γεγονότα» ήχου και όρασης. Αντίθετα, δεν παρατηρήθηκε αντίστοιχος συντονισμός των γνωστικών ικανοτήτων στα άτομα της ομάδας ακρόασης μουσικής ή της μη μουσικής ομάδας. Τα ευρήματα αποκάλυψαν, επιπλέον, ότι οι συμμετέχοντες κατέγραψαν μειωμένα συμπτώματα κατάθλιψης, άγχους και στρες μετά την ενασχόληση με το πιάνο. Οι συγγραφείς συμπεραίνουν ότι η μουσική εκπαίδευση θα αποδειχθεί ωφέλιμη στη διαχείριση προβλημάτων ψυχικής υγείας. Σχετική έρευνα είναι υπό εξέλιξη.
Η γνωστική ψυχολόγος και ειδικός μουσικής, δρ. Karin Petrini από το Τμήμα Ψυχολογίας του University of Bath, εξήγησε: «Γνωρίζουμε ότι η αναπαραγωγή και η ακρόαση μουσικής συχνά προκαλούν χαρά, αλλά μέσω αυτής της μελέτης αποσκοπούμε στο να μάθουμε περισσότερα για τις άμεσες επιπτώσεις που έχει μια σύντομη περίοδος εκμάθησης μουσικής στις γνωστικές μας ικανότητες».
«Η εκμάθηση ενός οργάνου, όπως το πιάνο είναι μια περίπλοκη εργασία. Απαιτεί από έναν μουσικό να διαβάζει μια παρτιτούρα, να δημιουργεί κινήσεις και να παρακολουθεί την ακουστική και απτική ανατροφοδότηση, ώστε να προσαρμόζει τις επόμενες ενέργειές του. Με επιστημονικούς όρους, η διαδικασία συνδυάζει οπτικά και ακουστικά στοιχεία και έχει ως αποτέλεσμα μια πολυαισθητηριακή εκπαίδευση», εξηγεί περαιτέρω.
«Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι αυτό έχει σημαντικό θετικό αντίκτυπο στον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος επεξεργάζεται τις οπτικοακουστικές πληροφορίες, ακόμη και στην ενήλικη ζωή, όταν η πλαστικότητα του εγκεφάλου μειώνεται».