Sam Smith: Ένα άλμπουμ που περιμέναμε καιρό

Στο νέο του άλμπουμ, που έχει τίτλο «Gloria», Sam Smith φαίνεται πώς έχει κάνει πολύ δρόμο από τότε που τραγουδούσε το τεράστιο club hit «Latch!» των Disclosure.

Έντεκα χρόνια από τότε έχει κερδίσει τέσσερα Γκράμι, μία Χρυσή Σφαίρα και ένα Όσκαρ και έχει σπάσει ένα ρεκόρ Γκίνες. Θεωρείται κορυφαίο άτομο στη βρετανική μουσική βιομηχανία σήμερα, κάθε νέα δουλειά έχει μαζική απήχηση. Μεγάλο του ατού, φυσικά, είναι το ότι αποτελεί χαρισματικό ερμηνευτικό. Έχει πολύ όμορφη φωνή και αυτό είναι το μόνο που δεν μπορείς να αμφισβητήσεις. Μπορεί να τραγουδήσει τα πάντα.

Με τον ερχομό του ντεμπούτου-άλμπουμ, «In the lonely hour», το οποίο ήταν γεμάτο σπαρακτικές μπαλάντες, εκτοξεύτηκε σε απίστευτα ύψη δημοτικότητας. Η μεγαλύτερη αναγνώριση ήλθε όταν κέρδισε το Όσκαρ το 2016 για την 24η ταινία του Μποντ, το Spectre, σπάζοντας κάθε ρεκόρ που είχε κάνει μέχρι τότε ανάλογο κομμάτι. Το «Writing’s on the wall» ήταν το δεύτερο κομμάτι από ταινία του Μποντ που κέρδιζε το χρυσό αγαλματίδιο, μετά το «Skyfall» της Adele. Τέσσερα χρόνια αργότερα, το ίδιο κατάφερε και η Billie Eilish με το «No time to die».

Ανοιχτά γκέι ήδη από τότε, μιλούσε με ειλικρίνεια για αποτυχημένες σχέσεις στα κομμάτια του και αυτό ήταν αρκετό για να του κολλήσει η στάμπα του μελαγχολικού τροβαδούρου, χαρακτηρισμό που δεν κατάφερε να αποβάλει ούτε και με τις επόμενες δουλειές του.

Κι όμως, κάτι συμβαίνει στο «Gloria», το τέταρτο επίσημο άλμπουμ. Η διάθεση φαίνεται να έχει αλλάξει. Είναι ίσως η πρώτη φορά που ακούγεται πιο ανάλαφρα και πιο ποπ, έχοντας ξεφορτωθεί στην πλειοψηφία την παλιά δραματική περσόνα, όχι πάντως τη θεατρικότητα. Είναι αδιαμφισβητητα ο πιο χορευτικός δίσκος που έχει κυκλοφορήσει μέχρι στιγμής. Το αποδεικνύει και το σινγκλ-κράχτης, «Unholy», η ιστορία υποκρισίας ενός οικογενειάρχη που αρέσκεται στην αμαρτία. Το ερμηνεύει μαζί τη Γερμανίδα μουσικό, Kim Petras. Κατάφεραν μαζί να κατακτήσουν την κορυφή των τσαρτ Αμερικής και Βρετανίας και έγιναν εκείνη η πρώτη τρανς μουσικός και εκείν@ το πρώτο non binary άτομο που πετυχαίνουν κάτι τέτοιο.

Και μια και το αναφέραμε, ναι, από αυτή την παραδοχή της πραγματικής ταυτότητας φάνηκε ωφελήθηκε και δημιουργικά, όχι μόνο σε προσωπικό επίπεδο. Δηλαδή η αλλαγή που έγινε δεν ήταν μόνο εσωτερική, εκφράστηκε και προς τα έξω. Ήταν μόλις τον Σεπτέμβριο του 2019 που έκανε come-out ως non binary άτομο και άλλαξε τις αντωνυμίες σε they/them. Γεννήθηκε στο Λονδίνο το 1992 και μεγάλωσε σε καθολικό περιβάλλον –η θρησκεία επανέρχεται στους στίχους–, παιδί μιας διάσημης οικογένειας. Συνδέεται με συγγένεια τρίτου βαθμού με τη Lily Allen και τον Alfie Allen, τον αδερφό της, που παίζει τον Theon Greyjoy στο «Game of Thrones». Για χρόνια μελετούσε τραγούδι και μουσική με την τζαζ πιανίστρια Joanna Eden πριν συνεργαστεί με τους Disclosure.

Από ό,τι φαίνεται, πάντως, πρέπει να πάλευε με το ζήτημα της εικόνας, είτε αυτό είχε να κάνει με τη σεξουαλικότητα και την ταυτότητα φύλου είτε με το βάρος, όπως συζητά συχνά. Στο «Gloria» ακούγεται, αν μη τι άλλο, να έχει απελευθερωθεί εντελώς από τέτοιες έγνοιες. Δεν είναι τυχαίο που στο ελαφρά γκοσπελικό «Love me more» αναρωτιέται σε ένα σημείο, απευθυνόμενος στον παλιό του εαυτό: «Have you ever felt like being someone else / Feeling like the mirror isn’t good for your health?» («Έχεις αισθανθεί ποτέ σαν να είσαι κάποιος άλλος / Σαν ο καθρέφτης να μη σου κάνει και τόσο καλό;»). Στο «Perfect», το οποίο ερμηνεύει μαζί με την Jessie Reyz, παραδέχεται ότι έχει ελαττώματα, αλλά αξίζει. Η πλειοψηφία των τραγουδιών αφορούν εξάλλου το πώς να μαθαίνεις να αγαπάς και να αποδέχεσαι τον εαυτό σου από την αρχή.

Στο «No God» τη «λέει» σε ένα πρώην δογματικό σύντροφο, παραθέτοντας ένα απόσπασμα από το ντοκιμαντέρ Gay and Proud που σκηνοθέτησε το 1970 η λεσβία ακτιβίστρια και κινηματογραφίστρια Lilli Vincenz. Αναφέρεται στον πόνο που προκαλεί μια αποτυχημένη ερωτική σχέση στους ανθρώπους που δεν έχουν αποδεχτεί τη σεξουαλικότητά τους. Στο «Lose You» και στο «I am not here to make friends» ανακαλύπτει τη house και την ντίσκο. Στο «Gimme» πειραματίζεται με τη ρέγκε και το dancehall, προσκαλώντας την Τζαμαϊκανή ράπερ Koffee.

Το μόνο ίσως αδύναμο σημείο σε μια αρκετά ευχάριστη δουλειά είναι το «Who we love», στο οποίο συνεργάζεται με τον Ed Sheeran. Είναι μια σπάνια συνεργασία, αν αναλογιστεί κανείς ότι η σχέση τους είναι ανταγωνιστική εν μέρει, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν είναι φίλοι. Στην προκειμένη περίπτωση οι προθέσεις και μόνο αρκούν.

Με το άλμπουμ αυτό ήθελε κυρίως να δείξει ότι μπορεί να μάχεται. «Υπάρχει μια δυνατή φωνή μέσα μας και πρέπει οπωσδήποτε να της δίνεις σημασία. Το άλμπουμ μου, “Gloria”, το ονομάζω έτσι επειδή έτσι ονομάζω τη φωνή μέσα μου, “Γκλόρια”. Είναι σαν μια φωνή στο κεφάλι μου που λέει απλά ότι “μπορείς να τα καταφέρεις. Και όλα τα παιδιά πρέπει να έχουν πρόσβαση σε μια τέτοια φωνή και να τη θρέφουν», δήλωσε πρόσφατα σε μια συνέντευξη και αν κάτι είναι βέβαιο, είναι ότι τα κατάφερε.