Το ξεχωριστό «λεξικό» της τέχνης του Βαγγέλη Ταμβάκου

Αγαπητοί αναγνώστες, πιστοί στο ραντεβού μας στην στήλη της φωτογραφίας που έχετε αγαπήσει και στηρίξει εδώ στον planetwebradio.gr, αυτή την εβδομάδα έχουμε συνέντευξη του φωτογράφου Βαγγέλη Ταμβάκου.

Όπως έχω πει πολλές φορές μέσα από τα άρθρα μου αλλά και από το ραδιόφωνο σκοπός μου είναι να δημιουργήσω μια γέφυρα επικοινωνίας και πηγή έμπνευσης για όλους εσάς που αγαπάτε τη φωτογραφία και θέλετε συνεχώς να μαθαίνετε και να εξελίσσεστε.  Μέσα από την εμπειρία, τις γνώσεις και τα μυστικά της φωτογραφίας που μας μεταφέρουν οι φωτογράφοι που φιλοξενώ στα άρθρα μου μπορούμε να εμπνευστούμε και να μάθουμε οπτικές που μέχρι σήμερα δεν είχαμε δει ή σκεφτεί.

Αυτό το Σάββατο λοιπόν θα σας γνωρίσω έναν εξαιρετικό καλλιτέχνη, έμπειρο φωτογράφο και δάσκαλο φωτογραφίας. Έχει δική του φωτογραφική ομάδα και εμπειρία σε αρκετούς τομείς της φωτογραφίας όπως καλλιτεχνικό γυμνό, φωτογραφία δρόμου, καλλιτεχνικό πορτρέτο κ.α.

Όπως μου έχει δηλώσει του αρέσουν τα μοναχικά και χωρίς πρόγραμμα ταξίδια με έντονο το αίσθημα της ανακάλυψης. Το όνομά του είναι Βαγγέλης Ταμβάκος και είναι ιδρυτής της ομάδας Fotografia art as expression.  

Βαγγέλη πες μας λίγα λόγια για εσένα. Περιέγραψε μου τον «Βαγγέλη» ως χαρακτήρα και τον «Βαγγέλη» ως φωτογράφο.

Καταρχήν σε ευχαριστήσω πολύ, Χρήστο για την πρότασή σου να κάνουμε αυτή την συνέντευξη και φυσικά ανταποκρίθηκα αμέσως θετικά γιατί αγαπάμε την φωτογραφία και υποστηρίζουμε πάντα τις ωραίες προσπάθειες που γίνονται όπως αυτή η εκπομπή. Ο Βαγγέλης ως χαρακτήρας είναι ανήσυχος, αγαπώ τις τέχνες και πιστεύω ότι η γενική καλλιέργεια του ανθρώπου ανταποκρίνεται στην στάση ζωής του καθημερινά, αλλά και στο έργο του, οπότε εάν θέλετε να με γνωρίσετε ουσιαστικά, δεν έχετε παρά να δείτε το φωτογραφικό μου έργο. Εκεί τα έχω όλα και συνεχίζω να δημιουργώ με βάση το ένστικτό μου και συνειδητά οδηγούμε σε δρόμους που επιλέγω με κριτήριο τις εμπειρίες μου και τις απόψεις μου για ότι μας συμβαίνει.

Τί αποτελεί για εσένα η τέχνη της φωτογραφίας και πώς ξεκίνησε το ταξίδι σου σε αυτή ?

Η φωτογραφία είναι κάτι μαγικό. Είναι την ίδια στιγμή ένα ντοκουμέντο δηλαδή αναφέρετε σε μια πραγματική στιγμή και ένα παραμύθι που σε οδηγεί αλλού δηλαδή στο γενικό ή στο ιδιαίτερο προσωπικό. Κάθε λήψη, είναι μια συνύπαρξη του πραγματικού κόσμου και του κόσμου του φωτογράφου. Στην συνταγή αυτή εάν λείπει κάτι από τα δύο η φωτογραφία μάλλον είναι κοινότυπη. Αυτό αρχίζω και το καταλαβαίνω από τις πρώτες μου σοβαρές προσπάθειες λήψεων γιατί ξεκινώ να δουλεύω φωτογραφικά από την επιθυμία μου να καταγράψω τα «κακώς κείμενα» δηλαδή ότι με ενοχλούσε αισθητικά αλλά και ότι με έκανε να ντρέπομαι για ότι συμβαίνει και τότε παίρνω απόφαση να ξεκινήσω να τα φωτογραφίζω. Ήθελα να γίνει μια κραυγή! Και η φωτογραφία είναι μια σιωπηλή κραυγή γιατί δεν κάνει «θόρυβο» για να σου αποσπάσει την προσοχή αλλά σου καρφώνεται στο μυαλό όταν την δεις. Μα στην πορεία καταλαβαίνω ότι κάτι λείπει, ότι δεν φτάνει το περιεχόμενο για να μας δώσει μια ιδιαίτερη φωτογραφία και αυτό που λείπει σε εκείνες τις αποτυχημένες λήψεις, είμαι εγώ και αυτή η αξωνία. Και τότε ξεκινάει ένα μακρύ και όμορφο ταξίδι, το οποίο συνεχίζεται. Σε αυτό το ταξίδι επιλέγεις και τον δάσκαλό σου. Ο δικός μου δάσκαλος, ο Πλάτωνας Ριβέλλης μου ανοίγει νέους κόσμους και ορίζοντες. Μετά συνεχίζω την μοναχική πορεία αναζήτησης η οποία ποτέ δεν τελειώνει και συγχρόνως προσπαθώ να μοιραστώ αυτή μου την αγάπη στα μαθήματα που κάνω.

Το portfolio σου έχει αρκετούς τομείς όπως το γυμνό, την φωτογραφία δρόμου και τοπίου. Ποιος είναι ο τομέας που σε εκφράζει περισσότερο και για ποιο λόγο.

Όλες οι λήψεις είναι επιλογές που απορρέουν από τις προσωπικές ανησυχίες την προσωπικότητα κάθε φωτογράφου και την καλλιέργειά του. Είναι τα παιδιά μου και δεν μπορώ να ξεχωρίσω κάποιο είδος. Όταν φωτογραφίζω ακολουθώ το ένστικτό μου. Μετά γίνεται κάποια κατηγοριοποίηση των φωτογραφιών. Δεν είμαι βέβαιος ότι είναι απαραίτητα καλό αυτό γιατί οι λήψεις μου δεν έρχονται από μια ανάγκη δημιουργίας ενός πρότζεκτ αλλά από μια εσωτερική ανάγκη ενός πολύπλευρου χαρακτήρα που έχει ανησυχίες, αγάπες, εμμονές, πάθη και πολλά άλλα στοιχεία. Αργότερα αυτά μπαίνουν σε κατηγορίες για να διευκολύνουν την ευκολότερη θέαση αλλά σε παρουσιάσεις πορτφόλιο μου αρέσει να τα ανακατεύω σε μια κατηγορία που ονομάζεται Βαγγέλης και αποτελεί την δική μου άποψη για τον κόσμο μας. Σωστά, αναφέρεις, και αυτό φαίνεται, ότι είμαι ανθρωποκεντρικός στο μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς μου και αυτό είναι μια κοινωνική και πολιτική ταυτότητα που θέλω να συνυπάρχει στο έργο μου. Στο τοπίο μένω εκστασιασμένος, άφωνος και επικρατεί δέος, μάλλον υπάρχει ειδικά όσο περνούν τα χρόνια και γερνάω, η μελέτη του ανεξήγητου. Ένας φωτογράφος θέλει να δοκιμάσει τον εαυτό του σε όλες τις «φωτογραφικές κατηγορίες». Εάν έχει κατακτήσει τις απαραίτητες τεχνικές γνώσεις, είναι δυνατόν να αποτύχει; Κάποια από τα έργα του να μην έχουν ψυχή; Εγώ λέω πώς ναι, είναι σίγουρο αυτό! Δεν μπορούμε να κάνουμε τα πάντα! Δεν είμαστε καλοί κατασκευαστές! Γιατί κάποιες λήψεις γίνονται χωρίς να τοποθετούμαστε και εμείς μέσα στην λήψη. Κάθε λήψη για να έχει ενδιαφέρον πρέπει να έχει και τον φωτογράφο μέσα, διαφορετικά δεν έχει ψυχή. Είναι ένα νέο δημιούργημα του φωτογράφου! Εάν φωτογραφίζει κάτι που δεν τον ενδιαφέρει δεν δίνει την ψυχή του και απλά είναι διεκπεραιωτικού χαρακτήρα τότε αυτή η λήψη μπορεί να είναι τεχνικά άρτια αλλά κάτι ουσιαστικό λείπει. Όλοι μας έχουμε τέτοιες λήψεις αρκεί να λέμε την αλήθεια ότι αυτές δεν λειτουργούν σε ένα δεύτερο επίπεδο.

Θέλω να μου αναφέρεις κάποιες από τις διακρίσεις που έχεις λάβει ως φωτογράφος , ή εκθέσεις που έχεις λάβει μέρος και τέλος ποια είναι η καλύτερη σου λήψη έως τώρα ?

Διακρίσεις δεν έχω λάβει γιατί δεν πιστεύω τον ανταγωνισμό στον χώρο των τεχνών και δεν παίρνω μέρος σε διαγωνισμούς. Δεν καταλαβαίνω τον λόγο να διαγωνιστούμε σε κάτι που αποτελεί την δική μου ψυχή απέναντι στην δική σου για την ζωή. Αυτά δεν είναι είδη για να διαγωνιστούν. Από την άλλη, καταλαβαίνω ότι ο διαγωνισμός τελικά έχει έναν άλλον τρόπο προσέγγισης κάθε έργου και αυτός είναι ή η δυνατή φωτογραφία σε ένα κόνσεπτ και το πόσο κοντά είναι στον στόχο ή το πόσο δυναμικά  έχει μια φωτογραφία αυτό που λέμε ιδιαίτερη γραφή (φωτογραφική γλώσσα και φωτογραφικό συντακτικό).

Εκθέσεις έχω κάνει πολλές ατομικές και ομαδικές και τις έχω χαρεί πραγματικά, με φίλους και την οικογένειά μου.

Πιστεύεις η φωτογραφία στην Ελλάδα έχει το σεβασμό που της αξίζει από τον κόσμο ή υποτιμάται ως τέχνη κυρίως στο επαγγελματικό επίπεδο ?

Σε αυτό έχουμε μεγάλη ευθύνη οι φωτογράφοι αλλά και η γενική παιδεία στα ελληνικά σχολεία. Δεν ξέρω εάν έχει τον σεβασμό που της αξίζει αλλά ξέρω ότι οι περισσότεροι στην Ελλάδα δεν έχουν ιδέα δυστυχώς, τι είναι η φωτογραφία και τι μπορεί να κάνει η φωτογραφία. Κι ας ασχολούνται καθημερινά με λήψεις με το κινητό τους κ.λπ. Γι’ αυτό τον λόγο χαίρομαι πάρα πολύ όποτε έχω βρεθεί σε Σχολεία για να μιλήσω για την τέχνη της φωτογραφίας. Και πάντοτε την πρόσκληση την είχα από ανήσυχους καθηγητές που παρέκκλιναν το ωρολόγιο πρόγραμμα εκπαίδευσης. Και πάντα έρχεται η ίδια αντίδραση, δηλαδή ότι δεν ήξεραν ούτε είχαν σκεφτεί ποτέ ότι η φωτογραφία είναι τόσα πολλά πράγματα και τόσο μαγική. Ναι υποτιμάται ως τέχνη από άγνοια και αμάθεια. Μπορούμε να το αλλάξουμε αυτό πιστεύω και όπου γίνονται καλές και σοβαρές προσπάθειες να χαιρόμαστε γι’ αυτές και να τις υποστηρίζουμε.

Ως δάσκαλος φωτογραφίας θεωρείς το επίπεδο γνώσεων και οι ικανότητες των μαθητών είναι σε καλό επίπεδο για την χώρα μας? Εσύ τι φιλοσοφία περνάς στους μαθητές σου ?

Η ικανότητα κάθε ανθρώπου και η ανάγκη έκφρασης της ψυχής του υπάρχει έτσι κι αλλιώς. Καταρχήν στα μαθήματα που κάνω προσπαθούμε να καταλήξουμε στο συμπέρασμα εάν η φωτογραφία είναι τελικά το μέσον που θα εξυπηρετήσει τις ανάγκες έκφρασης του ανθρώπου που το έχει επιλέξει. Και το λέω αυτό γιατί πολλοί επιλέγουν την φωτογραφία νομίζοντας ότι είναι ευκολότερη. Ναι έχει μια δόση αλήθειας αυτό. Είναι πιο εύκολη από το να μάθεις βιολοντσέλο ή κοντραμπάσο ή φλαμένκο ή ζωγραφική. Και τελικά όταν αποδεικνύεται ότι ακριβώς αυτή η φαινομενική της ευκολία για να ξεπεραστεί και να υπάρξει έργο με ψυχή πρέπει να κοπιάσεις απίστευτα τότε είναι που οι περισσότεροι φεύγουν. Τους φαίνεται πολύ δύσκολο. Απογοητεύονται ή ακόμα δεν έχουν καταλάβει πολλές φορές τις ιδιαιτερότητες αυτής της τέχνης και την ιδιαίτερη γραφή της. Η φιλοσοφία που προσπαθώ να τους περάσω είναι, πρώτον η μελέτη. Δεν είναι δυνατόν να είσαι φωτογράφος και να μην αγαπάς ή να γνωρίζεις κάποιον μεγάλο φωτογράφο που μπορεί να σε έχει εμπνεύσει. Μελέτη και απόλαυση των μεγάλων έργων, όλων αυτών που έχτισαν με το πέρασμα των χρόνων το φωτογραφικό συντακτικό και κατάφεραν να ξεχωρίσουν την φωτογραφία ως μια ξεχωριστή τέχνη με τα μοναδικά δικά της  αναγνωρίσιμα χαρακτηριστικά. Δεύτερο, είναι η βεβαιότητα ότι ο προσωπικός χαρακτήρας κάθε μαθητή θα αρχίσει να αντανακλά σιγά σιγά στις λήψεις του και θα δημιουργείται ένα έργο όσο περισσότερο αφεθεί στο ένστικτό του και δεν λειτουργεί εγκεφαλικά. Όλα πρέπει να έρθουν από μέσα, αβίαστα και χωρίς εξαναγκασμούς γιατί έτσι κι αλλιώς εγκυμονούν εκεί μέσα χρόνια. Δηλαδή θέλω να πω, η γενικότερη του καλλιέργεια, η κοινωνική ακόμα και η πολιτική του στάση, οι εμπειρίες του, τα παιδικά του χρόνια κ.α. Θα φαίνονται, θα καθρεφτίζονται στο έργο του και στις προσπάθειές του. Πολλές φορές προειδοποιώ τους μαθητές ότι εάν μου δείξουν φωτογραφίες τους είναι σαν να με βάζουν να κρυφοκοιτάξω μέσα τους και καταλαβαίνω πολλά, τα οποία ίσως δεν θα μου εκμυστηρευόντουσαν εύκολα.

Είναι εύκολο για κάποιον νέο φωτογράφο να εισχωρήσει στην αγορά και να βιοποριστεί από τη φωτογραφία ?

Σε κάθε αγορά εργασίας στην Ελλάδα είναι δύσκολα τα πράγματα και χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια και επιμονή. Να πιστεύεις στις δυνατότητές σου, να προσφέρεις πραγματικά κάτι που αξίζει και να το υποστηρίζεις χωρίς εκπτώσεις.

Το γυμνό για τα Ελληνικά δεδομένα είναι κάπως «παρεξηγημένο». Τι πιστεύεις φταίει γι’ αυτό ?

Η εκκλησία και η πατριαρχική κοινωνία που ορίζουν κανόνες.

Θέλω να μου μιλήσεις για τα μελλοντικά σου σχέδια ως φωτογράφος και να μου πεις λίγα λόγια για τα μαθήματα που πραγματοποιείς .

Νομίζω ότι μετά από δεκαπέντε χρόνια χωρίς ατομική έκθεση, έρχεται η ανάγκη να επικοινωνήσω με μια έκθεση. Αυτό είναι στα σχέδια, ακόμα δεν μπορώ να πω κάτι συγκεκριμένο αλλά θα πραγματοποιηθεί το 2023.

Τα μαθήματά μου γίνονται σε έναν δικό μου χώρο στο Περιστέρι κοντά στο Μετρό Ανθούπολης και πληροφορίες για αυτά θα βρείτε εύκολα στα social. Όπως επίσης και εμένα και στοιχεία επικοινωνίας μαζί μου.

Ποια είναι η συμβουλή σου στα νέα παιδιά που ενδιαφέρονται για την φωτογραφία είτε βρίσκονται στο ξεκίνημά τους στο χώρο ?

Να αναρωτηθούν γιατί τους ενδιαφέρει η φωτογραφία. Εάν απαντήσουν σε αυτή την ερώτηση, τότε θα καταλάβουν πολλά. Είναι σαν να ανοίγει ξαφνικά το παράθυρο και να εμφανίζεται αναπάντεχα μια υπέροχη θέα. Τότε αφήνεσαι σε αυτή την απόλαυση, τότε δίνεσαι και ερωτεύεσαι! Εάν ανοίξει αυτό το παράθυρο τότε, σωστά είσαι εδώ!

Το κοινό μας ρωτάει, φωτογράφος γεννιέσαι η γίνεσαι ?

Τίποτα δεν γεννιόμαστε. Τα πάντα μπορούμε να γίνουμε και μάλιστα ότι πρέπει να παλέψουμε είναι γι’ αυτά που δεν έχουμε επιλέξει εμείς να είμαστε ή να ζήσουμε. Για ότι μας έχει δοθεί και είναι τυχαίο. Ακόμα και αυτό το οποιοδήποτε ταλέντο ή κλίση ή όπως αλλιώς θέλετε να το πούμε που μπορεί να είναι ευχή ή κατάρα! Ότι κι αν είναι εάν δεν καλλιεργηθεί θα είναι σαν ένα κομμάτι χωράφι με καλό σπόρο που δεν ποτίστηκε ποτέ και ξεράθηκε. Πιστεύω ότι όλοι οι άνθρωποι όταν γεννιούνται είναι ένα καλό χωράφι με σπόρο! Γι’ αυτό και φωτογράφος ή οτιδήποτε άλλο γίνεσαι αφού κοπιάσεις!

Κάπου εδώ η συνέντευξη με τον Βαγγέλη έφτασε στο τέλος της. Ομολογώ πως αυτή η ενδιαφέρουσα κουβέντα δεν θα ήθελα να τελειώσει. Παρόλα αυτά είδαμε και μάθαμε πολλά πράγματα που μπορούν να αποτελέσουν μια φωτογραφική πυξίδα για το ταξίδι της τέχνης της φωτογραφίας.

Τον ευχαριστώ θερμά για την ανταπόκρισή του για τη συνέντευξη που μου παραχώρησε. Του εύχομαι κάθε επιτυχία σε όλα τα project που κάνει και θα είμαι εδώ όπως και εσείς να παρακολουθούμε το έργο του και την δική του οπτική γωνία στη ζωή και στη φωτογραφία.

Εμείς ανανεώνουμε το ραντεβού μας για το μεθεπόμενο Σάββατο με φωτογραφικό οδοιπορικό. Έως τότε μείνετε συντονισμένοι στον Νο. 1 διαδικτυακό ραδιοφωνικό σταθμό της Αθήνας, τον planetwebradio.gr.

Δείτε εδώ το site του Χρήστου Λαρισσαίου