Αλέξανδρος Καρακίτσιος: Η ανάγκη για μια νέα στεγαστική πολιτική

Γράφει ο Οικονομολόγος & Διδάκτωρ του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Αλέξανδρος Καρακίτσιος.

Σε ένα περιβάλλον όπου ο πληθωρισμός καλπάζει με το κόστος ζωής να αυξάνει διαρκώς, τα νοικοκυριά έρχονται αντιμέτωπα και με δυσθεώρητα ενοίκια, μετατρέποντας την εύρεση στέγης σε ένα μεγάλο πρόβλημα για την κοινωνία και την οικονομία.

Όσοι δεν έχουν τη δυνατότητα να αγοράσουν το δικό τους σπίτι ή δεν έχουν – με κάποιον άλλο τρόπο – ιδιόκτητη κατοικία κι επομένως θέλουν να νοικιάσουν ή νοικιάζουν ήδη κάποιο σπίτι, βλέπουν τις τιμές των ενοικίων να αυξάνονται διαρκώς ακόμα και σε όχι τόσο «δημοφιλείς» περιοχές.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, οι τιμές των ενοικίων στα Νότια Προάστια είναι οι υψηλότερες στην Αττική αφού το ενοίκιο για ένα σπίτι 100 τ.μ. κυμαίνεται μεταξύ 800 και 1450 ευρώ.

Ωστόσο, οι τιμές παραμένουν υψηλές ακόμα και σε συνοικίες που θεωρούνται πιο προσιτές, όπως για παράδειγμα το Περιστέρι, όπου τα ενοίκια για ένα σπίτι 100 τετραγωνικών ξεκινούν από τα 600 ευρώ και μπορεί να ξεπεράσουν και τα 850 ευρώ/μήνα.

Είναι εύκολα αντιληπτό λοιπόν πως οι ενοικιαστές μπορούν να ανταποκριθούν όλο και πιο δύσκολα στις νέες συνθήκες που παρουσιάζονται στην αγορά κατοικιών, καθώς τα υψηλότερα ενοίκια και οι ολοένα αυξανόμενες τιμές αγαθών και υπηρεσιών δημιουργούν ένα εκρηκτικό μίγμα και συμπιέζουν σε τρομακτικό βαθμό το διαθέσιμο εισόδημά τους.

Στα πλαίσια αυτά, αναδεικνύεται η ανάγκη διαμόρφωσης μιας ολοκληρωμένης στεγαστικής πολιτικής από πλευράς του κράτους ώστε να αμβλυνθούν οι κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες του προβλήματος που εμφανίζεται. Μάλιστα, η στεγαστική αυτή πολιτική δε θα πρέπει να εξαντληθεί απλώς σε πολιτικές επιδοματικού, όπως για παράδειγμα η επιδότηση ενοικίου η οποία ήδη υπάρχει με τη μορφή του επιδόματος στέγασης.

Πρωτίστως πρέπει να σχεδιαστεί μια ολιστική στεγαστική πολιτική, η οποία ταυτόχρονα με τα όποια επιδόματα, θα εστιάσει στην καταγραφή και εκμετάλλευση του διαθέσιμου αποθέματος κατοικιών, χωρίς απαραίτητα να αποκλείονται οι συνεργίες με τον ιδιωτικό τομέα, στα πλαίσια ενός προγράμματος παροχής κοινωνικής κατοικίας.

Μιας τέτοιας κλίμακας πολιτική απαιτεί την εμπλοκή τραπεζών (κυρίως όσον αφορά τα ακίνητα που σχετίζονται με «κόκκινα» δάνεια), κατασκευαστικών εταιρειών (σε περίπτωση που επιλεγούν συμπράξεις δημοσίου – ιδιωτικού τομέα), της κεντρικής διοίκησης φυσικά αλλά και της τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη και οι ανάγκες και ιδιαιτερότητες κάθε τοπικής κοινωνίας.

Αντιλαμβάνεται λοιπόν κανείς ότι η λύση ενός τόσο σύνθετου κοινωνικού και οικονομικού προβλήματος, όπως το στεγαστικό, απαιτεί σφαιρική αντιμετώπιση, συνολικό σχεδιασμό και καλό συντονισμό όλων των εμπλεκομένων προκειμένου να πετύχει.

Αλέξανδρος Καρακίτσιος,
Οικονομολόγος & Διδάκτωρ του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών