Κορωνοϊός: Επικαιροποιημένα εμβόλια μόνο σε όσους έχουν ήδη εμβολιαστεί – Σε επίπεδα Ιουνίου η πανδημία στην Ελλάδα

Η καλή επιδημιολογική εικόνα θεωρείται βέβαιο ότι θα αλλάξει τους επόμενους χειμερινούς μήνες

Το πρόσφατο επιδημικό κύμα κορωνοϊού υποχωρεί πια σταθερά στην επικράτεια, αφήνοντας πια πίσω του ολοένα λιγότερους μολυσμένους, νοσήσαντες και νεκρούς λόγω της λοίμωξης covid-19. Ωστόσο, η γνώση και η εμπειρία από τις προηγούμενες επιδημικές εξάρσεις δεν επιτρέπουν κανέναν εφησυχασμό στους αρμόδιους όπως και στους πολίτες.

Η καλή επιδημιολογική εικόνα θεωρείται βέβαιο ότι θα αλλάξει τους επόμενους χειμερινούς μήνες, κάτι που επιβάλλει την προετοιμασία όλων για την αναχαίτιση του κορωνοϊού, είτε πρόκειται για γνωστό στέλεχος είτε για νέα παραλλαγή. Στο πλαίσιο αυτό, ανακοινώθηκαν χθες οι συστάσεις για τη χορήγηση των νέων, επικαιροποιημένων εμβολίων κατά της λοίμωξης covid-19 από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ). Ο εμβολιαστικός σχεδιασμός και οι σχετικές συστάσεις για τους Έλληνες πολίτες συζητήθηκαν εκτενώς στη διάρκεια της χθεσινής, εβδομαδιαίας συνεδρίασης της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, με τις τελικές συστάσεις να αναμένονται στα μέσα Σεπτεμβρίου.

Όπως επισημαίνουν στην έκθεσή τους οι ειδικοί του ECDC και του ΕΜΑ, έχουν εγκριθεί δύο επικαιροποιημένα εμβόλια των εταιρειών Pfizer/BioNTech και Moderna, τα Comirnaty Original/Omicron BA.1 και Spikevax Bivalent Original/Omicron BA.1, αντιστοίχως. Επιπλέον, ο EMA αξιολογεί ένα επικαιροποιημένο εμβόλιο που περιέχει το αρχικό στέλεχος του κορωνοϊού και τις υποπαραλλαγές ΒΑ.4 και ΒΑ.5 της Omicron.

Σύμφωνα με την ηγεσία του υπουργείου Υγείας, τα νέα σκευάσματα θα αρχίσουν να παραλαμβάνονται στο τέλος Οκτωβρίου, μέσω του ευρωπαϊκού μηχανισμού στήριξης, και θα ξεκινήσει η θωράκιση των πολιτών ώστε να μειωθεί η δυναμική ενός νέου κύματος. Στο τέλος του έτους εκτιμάται πως το οπλοστάσιο κατά του κορωνοϊού θα ενισχυθεί με τα εμβόλια που θα στοχεύουν στις μολυσματικές υποπαραλλαγές BA.4 και BA.5 της παραλλαγής Omicron, που εμφανίστηκαν τους τελευταίους μήνες και προκάλεσαν τις θερινές εξάρσεις της επιδημίας.

Όπως αναφέρεται στην έκθεση, «ο έγκαιρος εμβολιασμός και η λήψη αναμνηστικών δόσεων ενόψει μιας πιθανής φθινοπωρινής και χειμερινής έκρηξης κρουσμάτων κορωνοϊού είναι ουσιαστικής σημασίας για την προστασία των πολιτών και την αποφυγή επιβάρυνσης και κορεσμού των συστημάτων Υγείας. Τα άτομα που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες και δεν έχουν ακόμη εμβολιαστεί ή δεν έχουν κάνει αναμνηστική δόση, συνιστάται να προσέλθουν για εμβολιασμό». Υπογραμμίζεται επίσης πως τα αρχικά εμβόλια για τον κορωνοϊό, το στέλεχος της Ουχάν, εξακολουθούν να παρέχουν προστασία από σοβαρή νόσηση, νοσηλεία και θάνατο και θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για αρχικούς εμβολιασμούς.

Οι εθνικές αρχές καλούνται να λάβουν τις τελικές αποφάσεις σχετικά με την κυκλοφορία των εμβολίων, συμπεριλαμβανομένων των αναμνηστικών δόσεων και του τύπου των εμβολίων, λαμβάνοντας υπόψη παράγοντες όπως η εξάπλωση της μόλυνσης, τον αντίκτυπο της λοίμωξης σε διαφορετικούς πληθυσμούς και την εμφάνιση νέων παραλλαγών. Αυτά τα στοιχεία ουσιαστικά θα καθορίσουν ποια εμβόλια λαμβάνουν οι άνθρωποι και πότε, με βάση το επίπεδο κινδύνου και την επιδημιολογική κατάσταση.

Τι εξετάζει η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών

Σύμφωνα με πληροφορίες, το ζήτημα που αποσαφηνίστηκε κατά τη χθεσινή πρωινή συνεδρίαση των ειδικών είναι ότι τα νέα εμβόλια είναι ενισχυτικά (booster) και η χορήγηση τους θα γίνει με γνώμονα την ολοκλήρωση του βασικού εμβολιασμού. Τα δεδομένα που έχουν στη διάθεσή τους οι επιστήμονες από τις μελέτες που ολοκλήρωσαν οι φαρμακευτικές εταιρίες για τα επικαιροποιημένα εμβόλια αφορούν μόνο σε εμβολιασμενο πληθυσμό, με τις δυο βασικές δόσεις εμβολίου mRNA ή με το μονοδοσικό εμβόλιο.

Συνεπώς, ανοίγει η πρόσβαση στα επικαιροποιημένα εμβόλια σε όσους έχουν λάβει το βασικό σχήμα εμβολίων κατά της λοίμωξης covid-19. Όσοι τυχόν ανέμεναν τα νέα εμβόλια για τη θωράκιση τους, για πρώτη φορά, έναντι της λοίμωξης δεν θα μπορούν να τα λάβουν.

Στην ίδια σύσταση καταλήγουν και οι επιστήμονες του ECDC και του ΕΜΑ. Η ανακοίνωση που δημοσιοποιήθηκε χθες το απόγευμα αναφέρει πως τα επικαιροποιημένα εμβόλια που εγκρίθηκαν πρόσφατα εγκρίνονται για χρήση ως αναμνηστικές δόσεις μόνο σε άτομα που ολοκλήρωσαν τουλάχιστον μια αρχική σειρά (αρχικός εμβολιασμός), ανεξάρτητα από το ποια εμβόλια χρησιμοποιήθηκαν τότε.

Ωστόσο, παραμένει ακόμη ανοιχτός ο τρόπος και ο χρόνος χορήγησης σε όσους έχουν νοσήσει. Επίσης, δεν έχει προσδιοριστεί το μεσοδιάστημα που θα πρέπει να έχει παρέλθει από την τελευταία βασική ή την πρώτη ή δεύτερη αναμνηστική δόση. Μέχρι τώρα το χρονικό διάστημα μεταξύ των αναμνηστικών δόσεων είναι τέσσερις μήνες.

Ποιοι έχουν προτεραιότητα στον εμβολιασμό

Τα ενισχυμένα με την παραλλαγή Omicron εμβόλια είναι εγκεκριμένα για χορήγηση σε άτομα ηλικίας 12 ετών και άνω που έχουν λάβει τον βασικό εμβολιασμό κατά του κορωνοϊού, εν τούτοις το ECDC και ο EMA συστήνουν οι αναμνηστικές δόσεις με αυτά να απευθύνονται κατά προτεραιότητα σε άτομα που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο.

Ειδικότερα, αναφέρονται στα άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω, σε ανοσοκατεσταλμένους και σε άτομα με υποκείμενες παθήσεις, που αυξάνουν τον κίνδυνο σοβαρής λοίμωξης covid-19 καθώς και σε έγκυες γυναίκες. Σε υψηλή προτεραιότητα μπαίνουν και όσοι φιλοξενούνται και εργάζονται σε Μονάδες Φροντίδας Ηλικιωμένων (ΜΦΗ). Επίσης, οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης θα έχουν πρόσβαση στο εμβόλιο, λόγω της αυξημένης έκθεσής τους σε περίπτωση μελλοντικών νέων κυμάτων του κορωνοϊού και του βασικού τους ρόλου στην εύρυθμη λειτουργία των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης.

H αποδρομή του κύματος στην Ελλάδα

Εντωμεταξύ και σύμφωνα με τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), συνολικά 40.100 κρούσματα κορωνοϊού καταγράφηκαν την εβδομάδα από 29 Αυγούστου έως 4 Σεπτεμβρίου και 180 θάνατοι.

Όπως αναφέρεται στην έκθεση του Οργανισμού, έως και χθες οι διασωληνωμένοι ασθενείς ήταν 101 ενώ συνολικά όπως γνωρίζει το protothema.gr, οι ασθενείς σε απλές κλινικές των δημόσιων νοσοκομείων ήταν 867 και στις Μονάδες 266. Δηλαδή συνολικά στο ΕΣΥ οι ασθενείς με κορωνοϊό ήταν 1.133, ένας αριθμός που παραπέμπει στην ήπια εικόνα του περασμένου Ιουνίου, προτού επελάσει η Omicron 5.

Σε σύγκριση με το αμέσως προηγούμενο επταήμερο οι σκληροί δείκτες της επιδημίας είναι βελτιωμένοι – είχαν καταγραφεί πάνω από 50.000 κρούσματα και περισσότερες από 200 απώλειες. Η βελτιωμένη όμως, επιδημιολογική εικόνα αποτυπώνεται και με τον δείκτη μεταδοτικότητας, Rt, που εκτιμάται σε 0,85 για την επικράτεια βάσει των κρουσμάτων. Tέλος, σύμφωνα με την εβδομαδιαία έκθεση, η υποπαραλλαγή ΒΑ.5 του στελέχους Omicron έχει εκτοπίσει όλες τις υπόλοιπες υποπαραλλαγές και κυριαρχεί στην Ελλάδα