Στη μέγγενη των επιτοκίων οι δανειολήπτες
5 Σεπτεμβρίου 2022
Γράφει ο Οικονομολόγος & Διδάκτωρ του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Αλέξανδρος Καρακίτσιος.
Στα τέλη του περασμένου μήνα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ανακοίνωσε την αύξηση των επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης με σκοπό να αντιμετωπιστεί το πληθωριστικό κύμα που έχει ξεσπάσει τους τελευταίους μήνες στις χώρες της Ευρωζώνης. Όμως, αυτή η κίνηση προκαλεί άμεσες συνέπειες στους προϋπολογισμούς χιλιάδων νοικοκυριών. Όσοι έχουν λάβει δάνεια από τις τράπεζες, θα πρέπει να καταβάλλουν πλέον μεγαλύτερες δόσεις για να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους. Κατά συνέπεια, αυξάνεται περαιτέρω η επιβάρυνση των οικογενειακών προϋπολογισμών.
Το ύψος της επιβάρυνσης αυτής προφανώς εξαρτάται από μια σειρά παραγόντων, όπως το ποσό του δανείου, η διάρκειά του ή το επιτόκιο από το οποίο συναρτάται το επιτόκιο δανεισμού (συνήθως για τα στεγαστικά δάνεια είναι το EURIBOR 1 μήνα ή το EURIBOR 3 μηνών). Ωστόσο, εκτιμάται πως τα νοικοκυριά θα χρειαστεί να πληρώσουν έως και μία δόση επιπλέον ετησίως εξαιτίας της αύξησης των επιτοκίων. Ορισμένα παραδείγματα είναι αρκετά διαφωτιστικά.
Παράδειγμα 1ο: Στεγαστικό δάνειο ύψους 100.000 ευρώ και διάρκεια 20 ετών. Προ της αύξησης των επιτοκίων, η δόση υπολογιζόταν στα 660 ευρώ περίπου. Μετά από την αύξηση των επιτοκίων, η δόση διαμορφώνεται στα 687 ευρώ με την ετήσια επιβάρυνση να ανέρχεται στα 324 ευρώ.
Παράδειγμα 2ο: Στεγαστικό δάνειο ύψους 120.000 ευρώ και διάρκεια 25 ετών. Πριν από την αύξηση των επιτοκίων, η δόση διαμορφωνόταν στα 674 ευρώ, ενώ μετά την αύξηση διαμορφώνεται στα 707. Σε αυτή την περίπτωση, η ετήσια επιβάρυνση εκτιμάται στα 396 ευρώ περίπου.
Από τα παραδείγματα γίνεται σαφές πως η επιβάρυνση είναι μεγαλύτερη όσο μεγαλύτερο είναι το κεφάλαιο ή η διάρκεια του δανείου.
Πρόσθετα, δε θα πρέπει να ξεχνάμε πως οι αυξήσεις αυτές έρχονται σε μια περίοδο όπου τα νοικοκυριά αντιμετωπίζουν εκρηκτικές αυξήσεις τιμών στην ενέργεια και σε πολλά βασικά αγαθά. Το αποτέλεσμα των παραπάνω είναι να μειώνεται περαιτέρω η αγοραστική δύναμη των καταναλωτών, αλλά ταυτόχρονα να μειωθεί και ο βαθμός εξυπηρέτησης των δανείων, αφού πολλά νοικοκυριά θα δυσκολευτούν να ανταπεξέλθουν. Κατά συνέπεια, προκύπτει υπαρκτός κίνδυνος νέου κύκλου μη εξυπηρετούμενων δανείων με ότι αυτό συνεπάγεται για τους πολίτες, αλλά και το τραπεζικό σύστημα.