Τρόφιμα: Limit up ακρίβειας σε δημητριακά, γαλακτοκομικά και κρέας
11 Ιουλίου 2022
Η ουκρανική γεωργία επηρεάζεται καθ’ όλο το μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού, από την παραγωγή έως το εμπόριο, γεγονός που ασκεί πίεση στον παγκόσμιο εφοδιασμό
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση βραχυπρόθεσμων προοπτικών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις γεωργικές αγορές της Ε.Ε., οι επιπτώσεις της ρωσικής επίθεσης στην Ουκρανία συνεχίζουν να επηρεάζουν τις παγκόσμιες αγορές βασικών προϊόντων και συνιστούν μείζονα απειλή κατά της παγκόσμιας επισιτιστικής ασφάλειας.
Η ουκρανική γεωργία επηρεάζεται καθ’ όλο το μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού, από την παραγωγή έως το εμπόριο, γεγονός που ασκεί πίεση στον παγκόσμιο εφοδιασμό με σιτηρά και ελαιούχους σπόρους.
Στην ΕΕ, η παραγωγή σιτηρών επηρεάζεται από τις ξηρές κλιματικές συνθήκες σε αρκετές περιοχές. Κατά συνέπεια, οι προβλέψεις για την παραγωγή σιτηρών στην Ε.Ε. είναι χαμηλότερες του αναμενόμενου και κάτω από τα επίπεδα του 2021. Ωστόσο τα υφιστάμενα αποθέματα θα συμβάλουν στην κάλυψη των αναγκών της εγχώριας κατανάλωσης και μέρους της ζήτησης των εξαγωγών, η οποία αναμένεται να παραμείνει υψηλή λόγω των πιέσεων που δέχονται οι παγκόσμιες αγορές.
Η ζωική παραγωγή της Ε.Ε. (κρέας και γαλακτοκομικά προϊόντα) αντιμετωπίζει τις δικές της προκλήσεις λόγω της έξαρσης ζωονόσων και των υψηλών τιμών των ζωοτροφών. Ωστόσο δεν κινδυνεύει η διαθεσιμότητα τροφίμων στην Ε.Ε. Τιμές Οι τιμές παραγωγού των γεωργικών προϊόντων παραμένουν υψηλές, κυρίως λόγω των συνεχιζόμενων αβεβαιοτήτων που επιφέρει η ρωσική επιθετικότητα στην Ουκρανία και του υψηλού ενεργειακού κόστους.
Αυτά προκαλούν αναπόφευκτη αύξηση του κόστους παραγωγής, όπως η ηλεκτρική ενέργεια, η μεταφορά, η ψύξη και η θέρμανση, καθώς και τα λιπάσματα και άλλες εισροές. Οι παγκόσμιες τιμές των γεωργικών προϊόντων έχουν αυξηθεί κατά 30% από την αρχή της εισβολής, αν και παρατηρήθηκε κάποια χαλάρωση τις τελευταίες εβδομάδες, η οποία συνδέεται εν μέρει με την επερχόμενη συγκομιδή. Αυτό ασκεί επίσης, πίεση στο εισόδημα των αγροτών.
Τον Μάρτιο του 2022, η Επιτροπή ανακοίνωσε τη διανομή ενός έκτακτου πακέτου €500 εκατ. στα κράτη μέλη για τη στήριξη των παραγωγών που πλήττονται περισσότερο από τις συνέπειες της ρωσικής επιθετικότητας στην Ουκρανία.
Σε αυτή τη βάση, τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να παράσχουν πρόσθετη οικονομική στήριξη στους αγρότες, για να συμβάλουν στην παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια ή να αντιμετωπίσουν τις διαταραχές της αγοράς λόγω αυξημένου κόστους εισροών ή εμπορικών περιορισμών. Η αύξηση των τιμών παραγωγού των αγροτικών προϊόντων αναμένεται να συνεχίσει να αντανακλάται στις τιμές καταναλωτή των τροφίμων.
Εκτιμάται ότι οι ευρωπαίοι καταναλωτές θα μπορούσαν να απομακρυνθούν από προϊόντα υψηλότερης αξίας σε φθηνότερα, προκειμένου να διαχειριστούν τον πληθωρισμό των τροφίμων.
Δημητριακά
Πιο αναλυτικά, οι τιμές των δημητριακών παραμένουν πολύ υψηλές και ασταθείς λόγω της αβεβαιότητας σχετικά με το παγκόσμιο επίπεδο προσφοράς, που προκλήθηκε από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η οποία επιδείνωσε περαιτέρω τις υψηλές τιμές ενέργειας και λιπασμάτων και τη ζήτηση για ζωοτροφές μετά την COVID-19.
Η συνολική παραγωγή δημητριακών στην Ε.Ε. αναμένεται να φθάσει τους 286,4 εκατομμύρια τόνους, 2,5% χαμηλότερη από την περίοδο 2021/22. Ωστόσο η ζήτηση για ζωοτροφές και για σιτηρά που προορίζονται για την παραγωγή βιοκαυσίμων αναμένεται να μειωθεί κατά 1,3% και 3% αντίστοιχα, και η Ε.Ε. έχει σχετικά υψηλά αποθέματα δημητριακών.
Οι εξαγωγές σιτηρών της Ε.Ε. αναμένεται να αυξηθούν κατά 14% σε σύγκριση με το 2021/22, αντισταθμίζοντας εν μέρει τη μείωση των παγκόσμιων εξαγωγών που προκλήθηκαν από το μπλοκάρισμα των ουκρανικών λιμανιών και τους περιορισμούς εξαγωγών που έχουν τεθεί σε εφαρμογή από ορισμένους εξαγωγείς.
Τα αποτελέσματα της απόφασης για καλλιέργεια στις εκτάσεις υπό αγρανάπαυση
Η απόφαση που πήραν οι Ευρωπαίοι τον περασμένο Μάρτιο, για να επιτρέπεται η καλλιέργεια σε εκτάσεις που βρίσκονται σε αγρανάπαυση για παραγωγή τροφίμων και ζωοτροφών, είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση των σπαρμένων εκτάσεων πρωτεϊνούχων καλλιεργειών για το 2022/23.
Η προβλεπόμενη αύξηση της έκτασης ανέρχεται σε 6% (2,2 εκατομμύρια εκτάρια) για τις πρωτεϊνούχες καλλιέργειες σε ετήσια βάση. Χάρη στην αυξημένη παραγωγή, οι εξαγωγές πρωτεϊνούχων καλλιεργειών της Ε.Ε. αναμένεται να αυξηθούν κατά 19% σε σύγκριση με πέρυσι. Οι αγρότες χρησιμοποίησαν επίσης, αυτήν την απόφαση για να φυτέψουν ηλίανθο, λόγω των σχετικά χαμηλών απαιτήσεων σε νερό και λίπανση.
Ως εκ τούτου, οι εκτιμώμενες εκτάσεις σποράς ηλίανθου έφθασαν τα 4,7 εκατ. εκτάρια, σημειώνοντας αύξηση 7,8%. Αυτή τη σεζόν, η παραγωγή ηλιόσπορων στην Ε.Ε. αναμένεται να φτάσει στο ιστορικό υψηλό των 11,1 εκατ. τόνων (+7,8%).
Ελαιόλαδο
Η παραγωγή ελαιολάδου συνέχισε την ανάκαμψή της, εμφανίζοντας αύξηση 11% σε ετήσια βάση, φτάνοντας σχεδόν τους 2,3 εκατ. τόνους. Ανάκαμψη αναμένεται στην εγχώρια χρήση, ενώ οι εξαγωγές ενδέχεται να παραμείνουν κάτω από το επίπεδο ρεκόρ της περασμένης σεζόν. Ωστόσο η έλλειψη βροχής και, κατά συνέπεια, νερού για άρδευση σε ορισμένες παραγωγικές περιοχές της Ισπανίας και της Ιταλίας, σε συνδυασμό με μια εξαμηνιαία εναλλαγή στην Πορτογαλία, ενδέχεται να οδηγήσει σε μείωση της συγκομιδής ελαιολάδου στην Ε.Ε. 2022/23 (ξεκινώντας τον Οκτώβριο), παρά την αναμενόμενη ανάκαμψη στην Ελλάδα.
Κρασί
Η παραγωγή κρασιού στην Ε.Ε. για την περίοδο 2021/2022 εκτιμάται ότι θα μειωθεί κατά 3%, στα 153 εκατ. hl, επιστρέφοντας στον μακροπρόθεσμο μέσο όρο που είχε πριν από την πανδημία COVID-19. Η κατανάλωση κρασιού στην Ε.Ε., που επηρεάζεται από τα μέτρα για την COVID-19, ομαλοποιείται επίσης. Όταν αγοράζουν κρασί, οι καταναλωτές εξετάζουν όλο και περισσότερο πρώτα την προέλευση του κρασιού, ακόμα κι αν αυτό σημαίνει υψηλότερη τιμή, ακολουθούμενη από τη γεύση και τη μάρκα.
Ροδάκινα-νεκταρίνια
Το 2022, η κατά κεφαλήν κατανάλωση φρέσκων ροδάκινων και νεκταρινιών στην Ε.Ε. αναμένεται να αυξηθεί στα 6,1 κιλά (παραμένοντας χαμηλότερα από τον μακροπρόθεσμο μέσο όρο), παρά τη μειωμένη αγοραστική δύναμη. Αυτό θα μπορούσε να οφείλεται στην υψηλότερη παραγωγή, τον καλό καιρό και την επιστροφή του τουρισμού.
Γαλακτοκομικά
Οι τιμές των γαλακτοκομικών προϊόντων στην Ε.Ε. βρίσκονται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα. Παρόλα αυτά, τα περιθώρια κέρδους των εκμεταλλεύσεων παραμένουν περιορισμένα λόγω του υψηλού κόστους των εισροών (ιδιαίτερα των ζωοτροφών και της ενέργειας) και της εφοδιαστικής αλυσίδας. Με τις καιρικές προοπτικές για τους βοσκότοπους να παραμένουν αρνητικές, οι παραδόσεις γάλακτος στην Ε.Ε. θα μπορούσαν να μειωθούν κατά 0,6% το 2022.
Η παραγωγή τυριού στην Ε.Ε. θα μπορούσε στο μεταξύ, να αυξηθεί κατά 0,5% χάρη στις ανταγωνιστικές τιμές στην παγκόσμια αγορά, οι οποίες μεταφράστηκαν πρόσφατα σε αυξανόμενες ροές των ΗΠΑ, εκτός από την ανάκαμψη των εξαγωγών στο Ηνωμένο Βασίλειο. Αυτό θα μπορούσε να συνδυαστεί με σταθερές εγχώριες λιανικές πωλήσεις και ανάκαμψη των υπηρεσιών τροφίμων.
Προϊόντα κρέατος
Η παραγωγή βοείου κρέατος στην Ε.Ε. αναμένεται να μειωθεί το 2022, παρά τις υψηλές τιμές. Αυτό οφείλεται κυρίως στη μείωση του κοπαδιού αγελάδων που προκλήθηκε από την αναδιάρθρωση του κλάδου. Για ολόκληρο το έτος, οι εξαγωγές κρέατος της Ε.Ε. αναμένεται να αυξηθούν κατά 4%, λόγω των αγορών υψηλής αξίας, όπως είναι ο Καναδάς, η Ιαπωνία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
- αύξηση των μέτρων που σχετίζονται με το περιβάλλον, οι μειωμένες προοπτικές εξαγωγών, το διαρκές υψηλό κόστος εισροών και η Αφρικανική Πανώλη των Χοίρων (ASF), οδηγούν σε αναμενόμενη πτώση της παραγωγής χοιρινού κρέατος στην Ε.Ε. κατά 4,7% το 2022. Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι και πάλι, ο πρώτος εξαγωγικός προορισμός της ΕΕ, τώρα που η κρίση ASF στην Κίνα περιορίζεται.
- Ο τομέας των πουλερικών αντιμετωπίζει μια περίοδο επιδημίας υψηλής παθογονικότητας της γρίπης των πτηνών (HPAI) ιστορικού μεγέθους. Από τον περασμένο Οκτώβριο, 21 χώρες της Ε.Ε. έχουν πληγεί από επιδημίες HPAI στα πουλερικά. Το υψηλό κόστος των εισροών επηρεάζει επίσης, τον κλάδο. Ως εκ τούτου, η παραγωγή πουλερικών στην ΕΕ αναμένεται να παραμείνει σταθερή το 2022, παρά τις υψηλές τιμές των κοτόπουλων κρεατοπαραγωγής. Το εμπόριο με το Ηνωμένο Βασίλειο επιστρέφει στα επίπεδα πριν από το Brexit.
- Τέλος, παρά το ιστορικό χαμηλό κοπάδι αιγοπροβάτων στην Ε.Ε., οι σφαγές αναμένεται να σταθεροποιηθούν το 2022. Το εμπόριο αναμένεται να ξαναρχίσει, αλλά θα παραμείνει σε σχετικά χαμηλά επίπεδα, οδηγώντας σε συνεχώς υψηλές τιμές στο εσωτερικό της Ευρώπης.
