ΟΑΕΔ: Ποιοι παίρνουν μπόνους και ποιοι χάνουν επίδομα και ωφελήματα ανεργίας

Χρηματικά μπόνους στους επιδοτούμενους ανέργους που βρίσκουν δουλειά, στους μακροχρόνια ανέργους που επανεντάσσονται στην ενεργή δράση, αλλά και στους εργασιακούς συμβούλους που έχουν μετρήσιμα θετικά αποτελέσματα προβλέπονται στο σχέδιο νόμου του υπουργείου Eργασίας που θα τεθεί σήμερα σε δημόσια διαβούλευση.

Συγκεκριμένα, μπόνους 300 ευρώ θα λαμβάνουν οι μακροχρόνια άνεργοι που βρίσκονται πάνω από 5 χρόνια στη λίστα του ΟΑΕΔ αν επανενεργοποιηθούν και συντάξουν ψηφιακό σχέδιο δράσης εξεύρεσης εργασίας σε συνεργασία με τον εργασιακό σύμβουλο. Αυτό το κίνητρο θα περιορίσει την «παγίδα ανεργίας» του ΟΑΕΔ καθώς, όπως δείχνουν τα στοιχεία από τους μακροχρόνια ανέργους (δηλαδή όσους είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο για διάστημα μεγαλύτερο του έτους), το 33% παραμένει σε αυτό για περισσότερα από 5 χρόνια, ενώ δεν είναι λίγες (περισσότερες από 50.000) οι περιπτώσεις εκείνων που είναι εγγεγραμμένοι στον ΟΑΕΔ για περισσότερα από 10 χρόνια.

Επίσης, αν ο άνεργος βρει δουλειά ενόσω του καταβάλλεται το επίδομα ανεργίας, ως μπόνους θα συνεχίσει να λαμβάνει το 50% του επιδόματος έως ότου λήξει η περίοδος της επιδότησης.

Μπόνους παραγωγικότητας θα λαμβάνουν και οι εργασιακοί σύμβουλοι, ανάλογα με τα αποτελέσματα της δουλειάς τους.

Ποιοι απειλούνται με απώλεια του επιδόματος

Ωστόσο, αντιμέτωποι με την απώλεια των επιδομάτων ανεργίας ύψους 407 ευρώ θα βρεθούν περίπου 212.000 δικαιούχοι οι οποίοι θα αρνηθούν για τρίτη φορά θέση εργασίας που χαρακτηρίζεται κατάλληλη σε σχέση με τις γνώσεις τους, την πρόσφατη αμοιβή τους και τον τόπο εργασίας. Ο άνεργος θα διαγραφεί για δύο χρόνια από το μητρώο του ΟΑΕΔ, ενώ θα διακόπτεται και η καταβολή του επιδόματος.

Στο ίδιο μήκος κύματος, θα διαγράφεται από τα μητρώα του ΟΑΕΔ για έξι μήνες και θα διακόπτεται η καταβολή επιδόματος, αν ο άνεργος αρνηθεί τη συμμετοχή του σε πρόγραμμα κατάρτισης. Οι διαγραφέντες από τα μητρώα του ΟΑΕΔ, όπως προβλέπει το σχέδιο νόμου, θα χάνουν ωφελήματα όπως: 

• μοριοδοτήσεις σε ΑΣΕΠ και κοινωφελή εργασία,
• κοινωνικό τουρισμό,
• κατασκηνωτικό επίδομα,
• δωρεάν μετακίνηση με δημόσια μέσα μεταφοράς,
• ελεύθερη είσοδο σε μουσεία και αρχαιολογικούς χώρα κ.ά.

Η διακοπή της καταβολής επιδόματος και η διαγραφή από το μητρώο δεν επηρεάζουν τα ωφελήματα που έχουν σχέση με τον ΕΝΦΙΑ, το κοινωνικό τιμολόγιο ρεύματος και το επίδομα θέρμανσης.

Τι δείχνουν τα στοιχεία του ΟΑΕΔ   

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Οργανισμού, τον Δεκέμβριο του 2021 στο μητρώο του ΟΑΕΔ ήταν εγγεγραμμένα 1.100.099 άτομα. Περισσότεροι από τους μισούς (579.400 ή 53%) είναι εγγεγραμμένοι για περισσότερο από έναν χρόνο.

Από αυτούς, περίπου 40.000 (μικρό ποσοστό) είναι «άνεργοι βορείων προαστείων» με υψηλά εισοδήματα, οι οποίοι παραμένουν μέχρι και… 20 χρόνια (240 μήνες) εγγεγραμμένοι στο μητρώο και επωφελούνται από τα προνόμια των εγγεγραμμένων στη λίστα τα οποία προορίζονται για όσους έχουν πραγματικές ανάγκες επιβίωσης.

Ανεργη με εισόδημα 250.000 ευρώ

Η πιο χαρακτηριστική περίπτωση που αποκάλυψε η έρευνα του ΟΑΕΔ είναι μια 55χρονη, κάτοικος Δήμου Διονύσου, με οικογενειακό εισόδημα το 2020 ύψους 250.000 ευρώ η οποία βρίσκεται εδώ και 123 μήνες, δηλαδή πάνω από 10 χρόνια, στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ.

Άλλες ενδεικτικές περιπτώσεις είναι:

• ζευγάρι, κάτοικοι Κηφισιάς, με εισόδημα έτους 130.000 ευρώ το 2020 και παραμονή στις λίστες ανεργίας 132 μήνες,
• 56χρονη, έγγαμη, με 140 μήνες ανεργίας, κάτοικος Λυκαβηττού, με οικογενειακό εισόδημα 160.000 ευρώ το 2020,
• 61χρονος, κάτοικος Θεσσαλονίκης, με 230 μήνες ανεργίας και εισόδημα 70.000 ευρώ.

Η θέσπιση εισοδηματικών κριτηρίων που προβλέπεται στο σχέδιο νόμου του υπουργείου Εργασίας έχει ως στόχο να περιοριστεί το φαινόμενο των «ανέργων βορείων προαστίων» με υψηλά εισοδήματα.

«Μαύρη» εργασία

Επίσης, η μεγάλη απόκλιση που παρουσιάζουν τα στοιχεία για την ανεργία που συλλέγει η ΕΛΣΤΑΤ σε σύγκριση με τις λίστες των εγγεγραμμένων ως μακροχρόνια ανέργων στον ΟΑΕΔ δημιουργεί βάσιμες υποψίες ότι αρκετοί από τους τελευταίους εργάζονται στη μαύρη οικονομία χωρίς να το δηλώνουν, με στόχο να επωφελούνται από τις παροχές που συνδέονται με τη συγκεκριμένη ιδιότητα.

Ετσι, στο εξής όσοι δηλώνουν οικογενειακό εισόδημα άνω των 20.000 ευρώ ετησίως θα διαγράφονται από τη λίστα του ΟΑΕΔ και θα χάνουν ωφελήματα.

Ποια ωφελήματα εξαιρούνται

Ωστόσο εξαιρούνται από τα εισοδηματικά κριτήρια τα ωφελήματα που έχουν σχέση με την έκπτωση ή την απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ, την παροχή ρεύματος με κοινωνικό τιμολόγιο και το επίδομα θέρμανσης, καθώς σε αυτές τις παροχές ισχύουν ήδη όροι και προϋποθέσεις.

Χωρίς εισοδηματικά κριτήρια θα συνεχίσει να χορηγείται το επίδομα ανεργίας και το επίδομα μακροχρόνιας ανεργίας και το βοήθημα για αυτοτελώς και ανεξάρτητα απασχολούμενους, για τα οποία παραμένουν οι προϋποθέσεις που προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία.