Προς εκτροχιασμό ο πληθωρισμός στη σκιά της ουκρανικής κρίσης

Νέες αναταράξεις στην ελληνική οικονομία, μετά από δύο χρόνια πανδημίας, προκαλεί η ουκρανική κρίση, που απειλεί, εάν κλιμακωθεί, να εκτοξεύσει τις τιμές στην ενέργεια και στα καύσιμα σε δυσθεώρητα ύψη, ασκώντας πιέσεις στον προϋπολογισμό.

Δυο έως τρεις μονάδες πάνω ο πληθωρισμός

Οι τιμές που έχουν πάρει φωτιά αναμένεται να προκαλέσουν πρόσθετες πληθωριστικές πιέσεις σε μια σειρά από προϊόντα και υπηρεσίες, ενώ θα επηρεάσουν δραματικά και τα κόστη μεταφοράς. Ήδη εκφράζεται η ανησυχία ότι οι σημερινές συνθήκες θα δημιουργήσουν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ για τον πληθωρισμό απειλώντας περαιτέρω τα εισοδήματα των νοικοκυριών και τον κρατικό προϋπολογισμό.

Οι προβλέψεις που υπάρχουν κάνουν λόγο για υλοποίηση του κακού σεναρίου, σύμφωνα με το οποίο ο πληθωρισμός μπορεί να αυξηθεί, ανάλογα με τις εξελίξεις στο ενεργειακό μέτωπο, από 2 έως 3 μονάδες.

Mε το πετρέλαιο να έχει βάλει από χθες ρότα για τα 100 δολάρια το βαρέλι και την τιμή στο φυσικό αέριο να ξεπερνά τα 80 ευρώ ανά θερμική μεγαβατώρα, φαίνεται ότι η ουκρανική κρίση θα μπορούσε να οξύνει την ενεργειακή κρίση διεθνώς και βεβαίως στη χώρα μας.

Στο οικονομικό επιτελείο κρατούν μια στάση αναμονής, γνωρίζοντας, όμως, ότι εάν συνεχιστεί η ενεργειακή κρίση, θα θέσει σε νέα δοκιμασία τις αντοχές της ελληνικής οικονομίας, προκαλώντας ένα ντόμινο αλυσιδωτών αρνητικών συνεπειών.

Η επίπτωση στο ΑΕΠ 

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς που έχουν κάνει, για κάθε 10 ευρώ αύξησης στο αέριο μειώνεται κατά 600 εκατομμύρια ευρώ το ΑΕΠ της χώρας, κάτι που σημαίνει ότι το ακριβό φυσικό αέριο μπορεί να κοστίσει στην ελληνική οικονομία αρκετά δισεκατομμύρια ευρώ.

Η απειλή-προειδοποίηση του Ντμίτρι Μεντβέντεφ, αναπληρωτή πρόεδρου του ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας, ότι η τιμή του φυσικού αερίου για την Ευρώπη θα φτάσει τα 2.000 ευρώ ανά χίλια κυβικά μέτρα (ήτοι 200 ευρώ ανά θερμική μεγαβατώρα) λόγω της αναστολής αδειοδότησης του Nord Stream 2, δείχνει το μέγεθος του προβλήματος στην περίπτωση που θα υλοποιούνταν μια τέτοια απειλή, με δεδομένη την ενεργειακή εξάρτηση της χώρας από το ρωσικό φυσικό αέριο.

Συνέχιση επιδοτήσεων

Βασική προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι η συνέχιση των επιδοτήσεων των λογαριασμών ρεύματος και φυσικού αερίου, έχοντας στη διάθεσή της πόρους 2 δισ. ευρώ για το 2022 από τα δικαιώματα ρύπων.

Όπως εκτιμάται, θα χρειαστεί να επιστρατευθούν έξτρα κονδύλια από τον κρατικό προϋπολογισμό και για αυτόν τον λόγο θα χρησιμοποιηθεί ένα μέρος από τον έξτρα δημοσιονομικό χώρο που θα προκύψει το επόμενο διάστημα.

Ταυτόχρονα ο υπουργός ΠΕΝ Κώστας Σκρέκας επαναφέρει την ελληνική πρόταση στην ΕΕ για τη δημιουργία κοινού ευρωπαϊκού ταμείου με πόρους που θα ανακουφίσουν όλους τους Ευρωπαίους πολίτες.

Πληθωριστικές πιέσεις

Το οικονομικό επιτελείο έχει να αντιμετωπίσει τους τριγμούς της ενεργειακής κρίσης, οι οποίοι καταγράφονται στις συνεχείς ανατιμήσεις των προϊόντων.

Με τον πληθωρισμό να καταγράφει άνοδο κατά 6,2% τον Ιανουάριο, την υψηλότερη από το 1997, και με τις αυξήσεις να διαχέονται σε μια σειρά από τρόφιμα έως και τις υπηρεσίες που σχετίζονται με τον τουρισμό, θεωρείται βέβαιο ότι θα σκαρφαλώσει σε ακόμα μεγαλύτερα ύψη.

Η ουκρανική κρίση εκτιμάται ότι θα συντηρήσει τις υψηλές τιμές των καυσίμων το επόμενο διάστημα επηρεάζοντας τον πληθωρισμό. Με δεδομένο ότι ο προϋπολογισμός έχει ψηφιστεί τον περασμένο Δεκέμβριο με πρόβλεψη 0,9% που θεωρείται εκτός πραγματικότητας, θα αναθεωρηθεί τον Απρίλιο με την κατάθεση του μεσοπρόθεσμου.

Στο μικροσκόπιο θα τεθούν και όλα τα βασικά μακροοικονομικά και δημοσιονομικά μεγέθη εν μέσω των κρίσιμων γεωπολιτικών εξελίξεων.